Futbolizacja obszarów wiejskich w Polsce – perspektywa badań geograficznych = Footbalisation of rural areas in Poland. The perspective of geographical research

24 cm

Otwarcie polskiej wsi na fenomen sportu, obserwowane w II połowie minionego stulecia, stanowiło pochodną dynamicznego procesu przeobrażeń kultury chłopskiej. Wraz z kulturą fizyczną w wiejskich społecznościach lokalnych pojawiały się nowe zjawiska społeczno-kulturowe, na ogół o miejskiej proweniencji, w sposób istotny zmieniające styl życia mieszkańców wsi. Współcześnie obserwować można podobne prawidłowości. Przykładem jest ekspansja „kultury futbolowej” dokonująca się dzięki masowej obecności na obszarach wiejskich klubów sportowych, z których większość propaguje piłkę nożną. Artykuł stanowi przyczynek do eksplikacji zjawiska futbolizacji polskiej wsi w kategoriach geograficznych, a tym samym wyjścia poza dominującą jak dotąd w rozważaniach nad tym zagadnieniem perspektywę socjologiczną. Celem tekstu jest wykazanie związków między organizacją przestrzeni wokół widowiska sportowego a aktywnością kibicowską. Autorzy, uznając aspekt przestrzenny za immanentny dla piłkarskiej rywalizacji, podejmują próbę analizy, z zastosowaniem koncepcji funkcji miejsca, usytuowania i funkcji boisk i stadionów w układach lokalnych – w wymiarze morfologiczno-przestrzennym, ekonomicznym oraz społecznym. Chcą przy tym wskazać i uzasadnić kierunek dalszych studiów nad zagadnieniem z zastosowaniem podejścia interdyscyplinarnego.

The openness of rural areas in Poland to sport, observed in the second half of the last century, constituted a derivative of the dynamic transformation process in rural culture. The appearance of the new socio-cultural phenomena of mainly urban provenance, which came alongside the physical culture in rural communities, significantly affected and changed the lifestyle of rural population. Nowadays, when sport is deeply rooted in rural areas, similar phenomena may be observed. A good example is the expansion of the ‘football culture' which takes place due to extensive presence of sport clubs, most of which promote football in rural areas. The article serves as an explication of the footbalisation phenomena in rural areas in Poland in geographical categories and attempts to go beyond predominant sociological perspective regarding that matter. The aim of this article is to point out the relations between the spatial organization related to sport event and fans' activity. The authors, taking into account the spatial aspect as inherent in football competition, make an attempt to analyze the location and the function of football pitches and stadiums in local systems using the concept of place's function in morphological, spatial, economic and social perspective. By the application of an interdisciplinary approach the course of further research on this matter has been identified and justified.