Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej T. 50 z. 2 (2015)

Streszcz. ang, ros.

This study focuses on two monarchist projects: one German (memorial by Colonel of General Staff Max Bauer announced at the Monarchist Congress in Budapest on 20 June 1920) and one Russian (memorial by General Vasiliy Biskupskiy, announced at the Monarchist Congress in Budapest on 8 July 1920). The author of the study defines the complex context of the functioning of the „monarchist international” after the end of World War I. She hypothesises that, aside from plans on how to counter the Bolshevik threat, the main outcome of the activity of German and Russian monarchists at that time was to be the destruction of Józef Piłsudski’s rival „Eastern programme”. However, the problems that could have arisen in consequence of the Polish Eastern policy never saw the light of day by reason of the decision subordinating the Civilian Administration of the Eastern Territories to the authorities in Warsaw, which resulted in a loss of interest in the monarchist movement in Germany, as it was seen as a temporary too lof political struggle.

Przedmiotem edycji są dwa monarchistyczne projekty: niemiecki (memoriał płk. sztabu generalnego Maxa Bauera ogłoszony na Zjeździe monarchistów w Budapeszcie 20 czerwca 1920) i rosyjski (Memoriał nr 1 gen. Wasilija Biskupskiego ogłoszony na zjeździe monarchistów w Budapeszcie 8 lipca 1920). Autorka opracowania ukazuje złożony kontekst funkcjonowania swego rodzaju międzynarodówki monarchistycznej po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Stawia hipotezę, iż poza przygotowywaniem planów walki z bolszewikami, efektem aktywności monarchistów niemieckich i rosyjskich w tym czasie miała być destrukcja konkurencyjnego programu wschodniego Józefa Piłsudskiego. Problemy mogące wynikać z polskiej polityki wschodniej znikły jednak dzięki polskim decyzjom podporządkowania ZCZW władzom w Warszawie, co skutkowało utratą zainteresowania Niemców dla ruchu monarchistycznego, traktowanego jako doraźne narzędzie walki politycznej.

p. 31-54

Zawiera aneksy źródłowe: Spisek Monarchistów Europejskich. Memoriał Pułkownika Bauera zatwierdzony 22 czerwca 1920 r. w Budapeszcie tajną Konferencją Monarchistów oraz Spisek Monarchistów Rosyjskich. Memoriał gen. Biskupskiego przedłożony w Budapeszcie dnia 8‑13 lipca 1920 r. międzynarodowej tajnej konferencji monarchistów, s. 43-52

s. 31-54

Summary in English and Russian.