Między wiedzą a niewiedzą: droga ku przewadze konkurencyjnej

Celem tego artykułu o charakterze koncepcyjnym jest określenie uwarunkowań procesu formułowania i realizacji strategii konkurencyjnej przedsiębiorstw we współczesnym otoczeniu. Przeprowadzona krytyczna analiza literatury związanej z opisem gospodarki opartej na wiedzy i z zakresu współczesnego zarządzania strategicznego (formułującej także jego nowy paradygmat) wskazuje, że powszechne stało się uznawanie wiedzy jako kluczowego zasobu o charakterze niematerialnym warunkującym osiąganie przewagi konkurencyjnej. Jednocześnie na uboczu głównego nurtu rozważań obecnych w publikacjach pojawia się problem niewiedzy. Paradoksalnie jest on rozważany w związku z rolą wiedzy jako czynnika określającego prawidłowe wykorzystanie innych zasobów. W rezultacie prezentowana analiza w tym zakresie pozwala autorowi zająć stanowisko, że wiedza i niewiedza stają się nierozerwalnie związanymi ze sobą aspektami prowadzenia walki konkurencyjnej, a zarazem kształtującymi się we współczesnych uwarunkowaniach rynkowych w sposób dynamiczny. Powyższe spojrzenie pociąga za sobą szereg implikacji o różnorakim charakterze. Wymiar praktyczny dla funkcjonowania przedsiębiorstwa generowanych następstw związany jest przede wszystkim ze zrozumieniem istoty strategii wyłaniających się i ich przełożenia na pozycję przedsiębiorstwa. Należy także podkreślić, że w przypadku rozważań prowadzonych w tym artykule osadzonych we współczesnym paradygmacie zarządzania strategicznego, wiążącego się z koniecznością podejmowania współpracy pomiędzy podmiotami, pojawiają się również konsekwencje o charakterze społecznym. Okazuje się, że istotnymi partnerami w kooperujących układach podmiotów stają się organizacje publiczne, czy też wszelkiego rodzaju stowarzyszenia społeczne. Ujęcie tych podmiotów w powyższym kontekście pozwala na unaocznienie rozwoju społecznego, jako podstawowej obok rozwoju technologicznego, przyczyny powstania gospodarki opartej na wiedzy. Umożliwia to w konsekwencji kształtowanie świadomej roli wszelkiego rodzaju grup społecznych, w tym także klientów, jako podmiotów jednocześnie współtworzących wartość generowaną w układach współpracy (tzw. organizacjach sieciowych), jak i będących ich beneficjentami.

Marcin Komańda