Tytuł pozycji:
Lvivian roots of the geographical centre in Lublin
Katedra Geografii Ogólnej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie powstała
w dniu 11 kwietnia 1945 roku. Na kierownika i organizatora powołano prof. dr. Adama Malickiego,
który był absolwentem Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we
Lwowie. W początkowym okresie zgromadził on wokół siebie geografów, głównie wywodzących
się z romerowskiej, lwowskiej szkoły geograficznej. W procesie tworzenia ośrodka punktem
odniesienia były doświadczenia wyniesione ze Lwowa.
Lwowska szkoła geograficzna i kartograficzna, której niekwestionowaną ikoną był prof. Eugeniusz
Romer, odegrała dużą rolę w rozwoju geografii polskiej w okresie międzywojennym.
Tradycje geografii lwowskiej sięgają jeszcze okresu zaborów, kiedy na Uniwersytecie Franciszkańskim
w 1883 roku powołana została druga na ziemiach dawnej Polski Katedra Geografii.
Jej kierownictwo objął prof. Antoni Rehman.
Wykształceni w Instytucie Geograficznym we Lwowie geografowie, którzy byli współtwórcami
lubelskiego ośrodka geograficznego, to: Adam Malicki, Elżbieta Duszyńska, Aniela Chałubińska,
Włodzimierz Zinkiewicz, Alfred Jahn, Franciszek Uhorczak, Michał Janiszewski oraz Jan Ernst.
Bazę dydaktyczną i naukową należało zorganizować od podstaw. W procesie dydaktycznym
dużą rolę odgrywały ćwiczenia geograficzne i zajęcia terenowe. Szeroko zakrojony program
badawczy koncentrował się na Lubelszczyźnie. Region ten był bardzo słabo rozpoznany pod
względem przyrodniczym. Efektem wieloletnich badań terenowych stała się opracowana przez
Alfreda Jahna monografia pt.: Wyżyna Lubelska (rzeźba i czwartorzęd). Ważne miejsce zajmowały
też badania pokryw lessowych i zjawisk krasowych. Inne kierunki podejmowanej w Lublinie
pracy naukowej to: klimatologia, geografia ekonomiczna, kartografia i dydaktyka geografii.
W Lublinie pod kierunkiem prof. Uhorczaka powstała koncepcja opracowania Mapy Użytkowania
Ziemi dla całej Polski. Do ostatnich związków geografii lubelskiej z tradycją lwowską należy
zaliczyć badania polarne. Zainicjował je lwowianin, prof. Alfred Jahn.
Pasja naukowa i entuzjazm działania niewielkiej grupy ludzi wywodzących z lwowskiej szkoły
geograficznej otworzyła perspektywy dynamicznego rozwoju uniwersyteckiej geografii lubelskiej.
The Chair of General Geography of Maria Curie-Skłodowska University in Lublin was
established on the 11 IV 1945. Prof. dr Adam Malicki was appointed to the post of the head
and organizer of the Chair. He was a graduate of Geography Institute of Jan Kazimierz
University of Lviv. At the beginning he surrounded himself with geographers originating
mainly from Romer’s Lviv school of geography. In the process of establishment of geography
research center, the main refernce point was experience aquired in Lviv. Lviv geography and cartography school, whose main icon was prof. Eugeniusz Romer,
played significant role in the development of Polish geography during the interwar period.
Traditions of Lviv geography date back to the period of partitions, when in 1883 the Chair
of Geography was established at Franciscans University being the second one on Polish
territory. Prof. Antoni Rehman became the head of this Chair.
Geographers educated at the Geography Institute in Lviv, being pioneers of Lublin’s geography,
were: Adam Malicki, Elżbieta Duszyńska. Aniela Chałubińska, Włodzimierz Zinkiewicz,
Alfred Jahn, Franciszek Uhorczak, Michał Janiszewski, Jan Ernst.
Didactic and research facilities were to be organized from the scratch. In the didactic process,
main importance was paid to geographic workshops and field trips. The research programme
focused mainly on Lublin region which was poorly discovered from the natural
point of view. The effect of multiannual field research was the monograph „Wyżyna
Lubelska (rzeźba i czwartorzęd)” by prof. A Jahn. The research on loess deposits and karst
phenomena were also carried out. Other research fileds covered: climatology, economic
geography, cartography and didactics. Under the supervision of prof. Uhorczak the concept
of laying down of the Earth Use Map for the whole Poland was created in Lublin. Finally,
polar research run by Lublin’s researchers is another area which is vividly linked to the Lviv
research tradition. It was initiated by prof. Alfred Jahn.
The research passion, enthusiasm for research of sall group of people originated from Lviv
geography school opened perspectives for a dynamic development of Lublin’s university
geography.