European Union Agri-Food Prices During COVID-19 and their Seleceted Determinants

Pandemia związana z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 ma szerokie implikacje społeczno- -gospodarcze na całym świecie. Konsekwencją kryzysu COVID-19 są również zmiany produkcji, konsumpcji, wymiany handlowej czy też cen towarów rolno-żywnościowych. W niniejszym opracowaniu koncentrujemy się na reperkusjach kryzysu COVID-19 dla cen producenta oraz cen detalicznych towarów rolno-żywnościowych w krajach Unii Europejskiej (UE). Badania oparto na miesięcznych indeksach cen producenta i cen konsumenta żywności w krajach UE. Szacując wpływ COVID-19 na ceny, porównano rzeczywiste zmiany cen z wielkościami kontrfaktycznymi uzyskanymi na podstawie prognoz z modeli regARIMA. Badania przyczyn zmian cen oparto zarówno na podejściu ilościowym jak i jakościowym. W ilościowym podejściu zbadano wpływ siły stosowanych obostrzeń oraz pozycji eksportowej krajów na odchylenia cen rzeczywistych od prognozowanych. W tym celu wykorzystano model regresji oparty na danych przestrzennych. Wyniki badań wskazują, że istnieje dosyć znaczne zróżnicowanie dynamiki zmian cen towarów rolno-żywnościowych zarówno między krajami, jak i w zależności od ogniwa łańcucha marketingowego. Wykazano istnienie negatywnej i statystycznie istotnej zależności między samowystarczalnością żywnościową kraju w okresie poprzedzającym kryzys COVID-19 a zmianami cen producenta w pierwszej fazie kryzysu COVID-19. Z kolei dla kształtowania cen detalicznych w czasie kryzysu COVID-19 istotne znaczenie miała siła obostrzeń związanych z koniecznością pozostawania w domu (ang. stay-at-home). Ogólny wniosek sprowadza się do uznania, że reakcje cen rolno-żywnościowych podczas pandemii są zróżnicowane przestrzennie, jak i ewoluują w czasie.

The pandemic caused by the outbreak of the SARS-CoV-2 virus has widespread socio-economic consequences worldwide. The implications of the COVID-19 crisis also include changes in production, consumption, trade, and agri-food commodity prices. This paper focuses on the repercussions of the COVID-19 crisis on producer and retail prices of agri-food commodities in European Union (EU) countries. The study is based on monthly producer and consumer food price indices in EU countries. In estimating the impact of COVID-19 on prices, actual price changes were compared with counterfactual figures derived from ex-post forecasts calculated according to regARIMA models. The study of the causes of price changes was based on both quantitative and qualitative approaches. In the quantitative approach, the impact of the strength of applied restrictions and the trade position of countries on the deviation of actual prices from the forecasts was examined. For this purpose, regression models based on cross-sectional data were applied. The results show that there is a quite significant variation in the dynamics of changes in agri-food commodity prices both among countries and across the marketing chain. A negative and statistically significant relationship has been found between country food self-sufficiency in the pre-COVID-19 period and changes in producer prices during the first phase of the COVID-19 crisis. In turn, the strength of stay-at-home restrictions was significant for retail price formation during the COVID-19 crisis. The general conclusion is that the responses of agri-food prices during the pandemic vary both spatially and over time.