Zalety i wady nauczania zdalnego w czasie pandemii COVID-19 w opinii nauczycieli szkół w województwie wielkopolskim

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Prezentowana praca zawiera rozszerzoną analizę wyników badań przeprowadzonych w ramach projektu "Zróżnicowanie postaw społecznych w sferze usług edukacyjnych w czasie pandemii" w części dotyczącej nauczycieli szkół. Projekt został finansowany w ramach konkursu ogłoszonego przez rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Badania nad COVID-19, rozstrzygniętego we wrześniu 2020 r.

Distance learning in all types of schools from March 2020 to the beginning of June 2021 (with a short break in September 2020) was forced by the COVID-19 pandemic. Previously, in Poland, this form of teaching was used sporadically, basically only for extra-curricular activities. The vast majority of teachers did not have any experience in this field. The large-scale introduction of new forms of distance learning and knowledge transfer and enforcement methods created a number of challenges and opened up new opportunities. The presented study attempts to identify the advantages and disadvantages of distance learning during the COVID-19 pandemic in the opinion of primary and secondary school teachers in the Wielkopolska region. The analysis was carried out based on empirical material obtained from questionnaires addressed to all teachers from the Wielkopolska region (703 questionnaires were received). The survey results allowed the diagnosis of positive and negative aspects of distance learning. Among advantages, teachers pointed to growing computer competencies and time and money savings due to no need to travel to work. In turn, as disadvantages were demonstrated, the lowering of teaching quality because of the lack of direct contact with pupils and health problems resulting from decreased physical activity and long-term staying at the computer desk. The teachers’ experience in identifying the advantages and disadvantages of distance learning is undoubtedly an excellent and reliable source of information that can be used in the future to improve the distance learning process. The applied approach allowed to obtain representative results, which may transpose into generalizations on the scale of the entire country.

Nauczanie zdalne realizowane we wszystkich typach szkół od marca 2020 r. do początku czerwca 2021 r. (z krótką przerwą we wrześniu 2020 r.) wymuszone zostało pandemią COVID-19. Wcześniej w Polsce taka forma nauczania wykorzystywana była sporadycznie, w zasadzie tylko w odniesieniu do zajęć dodatkowych. Zdecydowana większość nauczycieli nie miała żadnego doświadczenia w tym zakresie. Wprowadzenie na szeroką skalę nowych form kształcenia o charakterze zdalnym oraz metod przekazywania i egzekwowania wiedzy stworzyło szereg wyzwań, ale także nowe możliwości. W prezentowanej pracy podjęto próbę identyfikacji zalet i wad nauczania zdalnego w czasie pandemii COVID-19 w opinii nauczycieli szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych w województwie wielkopolskim. Analizę przeprowadzono na podstawie materiału empirycznego uzyskanego z ankiet skierowanych do wszystkich nauczycieli z obszaru województwa wielkopolskiego (otrzymano 703 ankiety). Rezultaty badania umożliwiły diagnozę pozytywnych i negatywnych aspektów pracy zdalnej. Wśród zalet nauczyciele wskazywali przede wszystkim wzrost kompetencji cyfrowych oraz oszczędność czasu i pieniędzy związaną z brakiem konieczności dojazdów do pracy. Z kolei do wad zaliczali spadek jakości kształcenia wynikający z braku bezpośredniego kontaktu z uczniami oraz problemy zdrowotne będące rezultatem spadku aktywności fizycznej i długotrwałego spędzania czasu przed komputerem. Doświadczenia nauczycieli w zakresie rozpoznania zalet i wad zdalnego nauczania stanowią niewątpliwie doskonałe i wiarygodne źródło informacji, które może być wykorzystane w przyszłości dla ulepszenia i usprawnienia procesu zdalnego nauczania.