Jaskinia Gvardjilas Klde w Gruzji. Opracowanie wydane w stulecie badań polskiego archeologa Stefana Krukowskiego

Wydanie krytyczne niepublikowanego wcześniej tekstu Stefana Krukowskiego, jednego z ojców polskiej archeologii, dotyczącego jego badań na stanowisku jaskiniowym w Gruzji w 1916 roku. Tekst został opracowany naukowo przez zespół archeologów z Instytutu Archeologii UW, Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Rosyjskiej Akademii Nauk w St. Petersburgu, Muzeum Narodowego w Tbilisi i Ilia Muzeum w Tbilisi. Publikacja, wydana w językach rosyjskim, polskim, gruzińskim i angielskim, składa się z części wstępnej (prezentującej m.in. sylwetkę Krukowskiego, historię badań na omawianym stanowisku oraz badań nad paleolitem w Gruzji w ogóle), z tekstu Krukowskiego i towarzyszących mu ilustracji, a także z oddzielnych, wykonanych współcześnie tablic z rysunkami i zdjęciami zabytków. Stefan Krukowski, rocznik 1890, samotnik bez matury i studiów wyższych, polski badacz paleolitu, twórca szkoły badawczej, wielki nauczyciel polskich prehistoryków, w Gruzji pojawił się w maju 1916 roku. W ciągu dwóch lat penetrował jaskinie i schroniska skalne. Monografię jaskini Gvardjilas Klde napisał 100 lat temu, lecz zawarte w niej analizy równie dobrze mogłyby wyjść spod pióra współczesnego archeologa. Gdyby książka ta ukazała się drukiem, jak chciał tego Stefan Krukowski, w 1918 roku, historia archeologii europejskiej potoczyłaby się zapewne zupełnie innymi torami.

Critical edition of the unpublished text of Stefan Krukowski, one of the fathers of Polish archaeology, regarding his research on the cave site in Georgia in 1916. The book, edited in Russian, Polish, Georgian and English, consists of the introductory part (consisting Krukowski’s biography, history of research in the site under discussion and of the research on the Paleolithic in Georgia in general), of the text of Krukowski and accompanying illustrations, as well as of the separate modern tables with drawings and photos of the artifacts. Stefan Krukowski, born in 1890, a loner who never completed secondary school or went to university, a Polish rescarcher of the Palaeolithic, founder of a research school, an inspiring teacher of many Polish prehistorians, arrived in Georgia in May of 1916. He explored caves and rock shelters for two years in the foothills. The monograph on the Gvardjilas Klde Cave was written over 1000 years ago, yet the analyses it contains might just as well have been written by a contemporary archaeologist. The history of European archaeology might have taken a completely different path if this publication had been published in 1918, as Stefan Krukowski had planned.