Wpływ temperatury na zjawiska tribologiczne występujące w skojarzeniu grafit ekspandowany–stal

Celem niniejszego opracowania jest ocena wpływu temperatury na właściwości tribologiczne skojarzenia grafit ekspandowany–stalowa tarcza. Badane skojarzenie składa się z próbek wykonanych z grafitu ekspandowanego, które współpracowały z tarczą wykonaną ze stali wysokowęglowej. Próbki wykonano z grafitu ekspandowanego w postaci taśmy, która została sprasowana. Parametry chropowatości tarczy są następujące: Ra = 2,233 μm, Rz = 15,608 μm, Rq = 2,736 μm. Badania wykonywano w różnych temperaturach. Czas trwania testu wynosił odpowiednio 30 i 60 s, a prędkość poślizgu 25 mm/s. Po zakończeniu każdego z etapów próbki ważono. Na podstawie przeprowadzonych testów określano wartości współczynnika tarcia oraz szybkość zużycia masowego próbek. W wyniku współpracy tribologicznej skojarzenia odnotowano spadek współczynnika tarcia wraz ze wzrostem temperatury. Uzyskane wartości współczynnika tarcia dla próbek wykonanych z grafitu ekspandowanego są niższe niż dla grafitu proszkowego. W zakresie stosowanych nacisków wynoszących 50 i 100 N/cm2 nie odnotowano ich wpływu na współczynnik tarcia. Wykonane badania zużycia masowego próbek wskazują na potrzebę wydłużenia czasu badania. Odnotowania wymaga również fakt powstającej na powierzchni stalowej skojarzenia warstewki, która jest charakterystyczna dla współpracy stali z grafitem.

The aim of this article is to evaluate the effect of temperature on the tribological properties of expanded graphite works with a steel shield. The examined association was composed of samples made from expanded graphite, which cooperated with a shield made of high carbon steel. The values of roughness of the disc are as follows: Ra = 2.233 μm, Rz = 15.608 μm, and Rq = 2.736 μm. Tests were performed at different temperatures. The durations of the tests were 30 and 60 seconds, and the sliding velocity was 25 mm/s. After each step, the samples were weighed. Based on the tests, the coefficient of friction and wear rate of the samples were determined. The tribological combination decreased the coefficient of friction with increasing temperature. The resulting coefficients of friction for specimens made of expanded graphite were lower than the graphite powder. In the field of applied pressures of 50 and 100 N/cm2, there was no effect on the coefficient of friction. A layer was formed on the surface of the steel, which is characteristic of graphite cooperation with steel.