EPISTEMIC MODALITY: A CORPUS-BASED ANALYSIS OF EPISTEMIC MARKERS IN EU AND POLISH JUDGMENTS

The aim of this paper is to establish the repertoire and distribution of verbal and adverbial exponents of epistemic modality in English- and Polish-language judgments passed by the Court of Justice of the EU (CJEU) and non-translated judgments passed by the Supreme Court of Poland (SN). The study applies a model for categorizing exponents of epistemicity with regard to their (i) level (high-, medium- and low-level of certainty, necessity or possibility expressed by the markers; primary dimension), (ii) perspective (own vs. reported perspective), (iii) opinion (based either on facts or beliefs) and (iv) time (the embedding of epistemic markers in sentences relating to the past, present or future) (contextual dimensions). It examines the degree of intra-generic convergence of translated EU judgments and non-translated national judgments in terms of the employment of epistemic markers, as well as the degree of authoritativeness of judicial argumentation, and determines whether the frequent use of epistemic markers constitutes a generic feature of judgments. The research material consists of a parallel corpus of English- and Polish-language versions of 200 EU judgments and a corpus of 200 non-translated domestic judgments. The results point to the high salience and differing patterns of use of epistemic markers in both EU and national judgments. The frequent use of high-level epistemic markers boosts the authoritativeness of judicial reasoning.

Celem pracy jest ustalenie zasobu i dystrybucji czasownikowych i przysłówkowych wykładników modalności epistemicznej w angielsko- i polskojęzycznych tłumaczeniach wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE (CJEU) i nietłumaczonych wyrokach Sądu Najwyższego RP (SN). W badaniu wykorzystano model kategoryzacji wykładników modalności epistemicznej pozwalający na ich klasyfikację ze względu na (i) intensywność (wysoką, średnią bądź niską, tj. stopień pewności, konieczności albo prawdopodobieństwa wyrażany przez poszczególne wykładniki; wymiar podstawowy), (ii) perspektywę (własną bądź przytaczaną), (iii) opinię (opartą na faktach albo przekonaniu), a także (iv) czas (przeszły, teraźniejszy, przyszły) (wymiary kontekstowe). Badanie miało na celu ustalenie wewnątrzgatunkowego stopnia dopasowania tłumaczonych wyroków unijnych do nietłumaczonych wyroków krajowych pod względem występowania wykładników modalności epistemicznej, określenie stopnia autorytatywności argumentacji sędziowskiej oraz stwierdzenie, czy częste występowanie wykładników stanowi cechę gatunkową wyroków. Materiał badawczy obejmuje równoległy korpus 200 wyroków unijnych przetłumaczonych na język angielski i polski oraz korpus 200 wyroków krajowych. Wyniki badania wskazują na istotną wagę wykładników o wysokiej intensywności zarówno w wyrokach unijnych, jak i krajowych. Stwierdzono, że częste użycie wykładników modalności epistemicznej o wysokiej intensywności podnosi poziom autorytatywności argumentacji sędziowskiej.