Diagnostyka i leczenie neuroendokrynnych raków szyjki macicy - doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa

Aim of paper: Neuroendocrine cervical cancer is a significant diagnostic and therapeutic challenge. For many years, these neoplasms were not differentiated from small-cell cancer. It was known, that these cancers were associated with poor prognosis and, in spite of combination of several therapeutic modalities, treatment outcome was far below expectations. Material and methods: Based on retrospective analysis and using synaptophysin and chromogranin A staining and assessment of cellular proliferative activity using MIB1 antibodies, out of 14 small-cell cancers 5 cases were selected, which fulfilled the criteria for neuroendocrine neoplasms and clinical course of the patients affected was analyzed. Results: In all cases, the disease has been diagnosed in FIGO stage I. Treatment consisted in extended hysterectomy m. Wertheim-Meigs and adjuvant radiochemotherapy. In two patients (40%), treatment failure was observed after a relatively short follow-up (within less than 16 months). One patient died due to liver metastases and in the other, faced with failure of chemotherapy, we instituted somatostatin receptor treatment. Conclusion: Immature or small-cell cervical cancer requires differentiation with neuroendocrine cancer and confirmation of its true nature by immunohistochemical studies. Therapy should encompass modern chemotherapy protocols and (in selected cases) isotope therapy using radio-labeled somatostatin analogs. Somatostatin analog therapy is reserved for patients featuring expression of somatostatin receptor on the surface of cancer cells.

Cel badania: Neuroendokrynne raki szyjki macicy stanowią bardzo poważne wyzwanie zarówno terapeutyczne, jak i diagnostyczne. Przez wiele lat nie odróżniano tych nowotworów od raków drobnokomórkowych. Wiadomym było, że raki te gorzej rokują, a terapia, pomimo kojarzenia szeregu metod leczniczych, w efekcie nie przynosiła zamierzonego skutku. Materiał i metody: Spośród 14 raków drobnokomórkowych w wyniku retrospektywnej analizy z zastosowaniem barwień na synaptofizynę i chromograninę A oraz oceny aktywności proliferacyjnej komórek przy zastosowaniu przeciwciała MIB1 wybrano 5 guzów, które spełniały kryteria nowotworów neuroendokrynnych, i przeanalizowano przebieg kliniczny u tych chorych. Wyniki: Wszystkie pacjentki miały rozpoznaną chorobę w I stopniu zaawansowania klinicznego wg FIGO. Leczenie polegało na rozszerzonym usunięciu macicy sposobem Wertheima-Meigsa oraz zastosowaniu uzupełniającej radio-chemioterapii. U 2 chorych (40%) w krótkim okresie - do 16 miesięcy po leczeniu pierwotnym stwierdzono niepowodzenie leczenia. Jedna pacjentka zmarła z powodu przerzutów do wątroby, zaś u drugiej po nieskutecznej chemioterapii wdrożono leczenie z zastosowaniem receptorów somatostatyny. Wnioski: Niskodoj-rzałe lub drobnokomórkowe raki szyjki macicy wymagają diagnostyki w kierunku raka neuroendotoynnego i potwierdzenia tego faktu badaniami immunohistochemicznymi. W leczeniu tych nowotworów należy wykorzystywać zarówno nowoczesne techniki chemioterapii, jak i (w wybranych przypadkach) terapię izotopową znakowanymi analogami somatostatyny. Leczenie analogami somatostatyny jest zarezerwowane dla tych chorych, u których stwierdza się ekspresję receptora somatostatynowego na powierzchni komórek raka.