Bezpieczeństwo energetyczne Polski - kategoria autonomiczna czy komplementarna? Konsekwencje dla polityki publicznej

Zaprezentowany artykuł nie jest z pewnością poświęcony ocenie stanu bezpieczeństwa energetycznego. Autorzy podjęli próbę innego rodzaju. Pokazują, jak podejście do państwa, do jego rządzenia rozstrzyga zarazem o charakterze kategorii bezpieczeństwa energetycznego (BE) i jego roli w polityce gospodarczej. Zdaniem autorów w praktyce rządzenia dominuje względnie odosobnione traktowanie poszczególnych celów polityki energetycznej (PE), bez uwzględniania niezbędnych uwarunkowań i współzależności, w szczególności zaś – wrażliwości gospodarki na energię eo ipso na bezpieczeństwo energetyczne. Doraźność działań w tym zakresie, a czasami wręcz dowolność oraz towarzysząca temu zmienność priorytetów w cyklu kalendarza politycznej dominacji wynika – w przekonaniu autorów – z braku systemowych ram tworzenia polityki gospodarczej i jej komponentów, w tym polityki energetycznej. Nie bez znaczenia jest też niewłaściwe wykształcenie polityków (szczególnie brak wiedzy ekonomicznej) i ich brak wyobraźni (umiejętności alternatywnego myślenia). Autorzy sięgają po przykłady z konceptualnych ujęć PE i jej realizacji, proponują także, jak powinno się postępować, by odejść od nagannej praktyki ostatnich lat i zacząć efektywnie wykorzystywać współzależności strategii rozwoju kraju. Wskazują na pewne okoliczności metodyczne i proceduralne, które byłyby rękojmią harmonijnego godzenia komplementarnych celów PE.

This article is definitely not devoted to assessing the status of energy security. Rather, the authors took a different approach to it, showing how ways of thinking about the state and about governing determine what character is assumed by the category of energy security, and its role in the economy. The contention of the authors is that the practice of governing principally entails relatively separate treatment of the particular aims of the energy economy, with no account being taken of crucial conditions and interdependences, in particular the sensitivity of the economy to energy co ipso energy security. The authors go on to consider that immediate actions, and sometimes even the freedom and at the same time changeability of priorities in line with the cycle provided by the political dominance calendar reflect the lack of a systematic framework in line with which to shape economic policy and its components, including energy policy. Inadequate education of politicians (in particular a lack of knowledge of economics) and a lack of imaginations (alternative thinking ability) are also important factors. The authors introduce examples form conceptual approaches to energy policy, suggesting directions to take in order to change the blameworthy practice of recent years and to make an effective start with using the interdependences of the country's development strategy. Reference is also made to certain methodological and procedural circumstances that could help guarantee harmonious alignments of the complementary aims of energy policy.