Stan zasobow genowych roslin warzywnych w Polsce

Ochrona zasobów genowych roślin warzywnych jako część ogólnopolskiego programu jest prowadzona w Pracowni Zasobów Genowych Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach. Program obejmuje całokształt prac badawczo merytorycznych związanych z poszukiwaniem, gromadzeniem, waloryzacją i zabezpieczaniem w banku genów genotypów roślin warzywnych i dzikich gatunków przed zaginięciem, a także udostępnianiem zebranych zasobów genowych i informacji na ich temat. Przedstawiono przebieg realizacji programu w latach 1991-1997. W banku genów znajduje się 5260 obiektów w tym 4480 obiektów przechowywanych w formie nasion i 780 rozmnażających się wegetatywnie w kolekcjach polowych. Liczba obiektów zwiększyła się z 1606 obejmujących 47 gatunków w 1991 roku do 5260 obiektów reprezentujących 61 gatunków roślin warzywnych w 1997 r. W kolekcji grzybów uprawnych znajduje się 67 ras 8 gatunków. Zgromadzone materiały posiadają komputerową dokumentację cech paszportowych a około 30% posiada waloryzację cech morfologicznych i użytkowych. Do przechowalni banku genów przekazano 3493 próby nasion. Do odbiorców krajowych wysłano 4534 prób, a za granicę 573 próby. Z instytucji krajowych otrzymano 1649 prób, a z ekspedycji przywieziono 1517 prób. Na życzenie hodowców sprowadzono z zagranicy 792 próby. W kolekcjach roboczych, służących do rozmnażania, reprodukcji, waloryzacji cech morfologicznych i użytkowych oraz określenia przydatności zasobów genowych w badaniach naukowych i w praktyce, oceniane są obiekty z rodzaju Allium, Lycopersicon, Phaseolus, Daucus, Asparagus, Lactuca, rodziny Cucurbitaceae, Brassicaceae, Umbellifereae.

Conservation of vegetable germplasm as a part of national plant genetic resources conservation programme covers all functions related with collecting, documentation, evaluation and preservation of genetic resources in gene bank. Realization of the programme during 1991-1997 was presented. In gene bank there have been collected and stored 5260 accessions, including 4480 accessions stored in form of seeds and 780 vegetatively propagated in field collections. The number of accessions increased from 1606 covering 47 vegetable species in 1991 to 5260 accessions of 61 species in 1997. In the mushroom collection there exist 67 accessions including 8 species. For all materials deposited in gene bank the passport data were worked out and for about 305 the valorisation data. 3493 seed samples were provided to storage. To the users in Poland 4534 samples were supplied, while the to users abroad 573 samples. From different institution in Poland came to gene bank 1649 samples and from abroad - 792 samples. During 17 explorations 1517 accessions were collected. In working collections, provided for propagation, reproduction and evaluating morphological traits and utility, also for determination of germplasm usability for practical and research purposes, the accessions of Allium, Lycopersicon, Phaseolus, Daucus, Asparagus, Lactuca genus as well as Umbelliferae, Cucurbitaceae and Brassicaceae family are evaluated.