Wpaść w słowo mordercom. Paul Celan wobec recepcji własnej twórczości w kontekście powojennych niemieckojęzycznych dyskursów artystyczno‑politycznych

The article is an attempt at analysing the mechanisms of discursive and symbolic violence that could be found in German-language reception of the works by Paul Celan. The criticism – among others by Günter Blöcker and Hans Egon Holthusen – was often grounded upon anti-Semitism; Celan reacted to such criticism highly affectively, noting with concern the return of rhetoric resembling that of Nazi propaganda. The poet expressed his anxieties in a series of letters and several poems; the author of this article interprets them.

Artykuł stanowi próbę analizy mechanizmów przemocy dyskursywnej i symbolicznej, które ujawniały się w przebiegu niemieckojęzycznej recepcji twórczości poety Paula Celana. Na krytykę (m.in. autorstwa Guntera Blöckera i Hansa Egona Holthusena), formułowaną nierzadko z pobudek antysemickich, Celan reagował w silnie afektywny sposób, rejestrując z niepokojem nawrót retoryki przypominającej nazistowską propagandę. Wyraz swoim niepokojom dał poeta w serii listów oraz w kilku wierszach – autor niniejszego tekstu dokonuje ich interpretacji.