Kradzież czy przywłaszczenie rzeczy ruchomej z majątku wspólnego (współwłasności)?

According to the dominant opinion in the case-law, the spouse who disposes of the assets included within the matrimonial property against the will of the other spouse commits either a theft or misappropriation, depending on which party (the perpetrator or the victim) controls the assets in question. There is, however, a minority view according to which it is not possible for a spouse to commit a crime of stealing assets included in the matrimonial property and any unlawful appropriation of such assets by a spouse must be qualified in accordance with Article 284 par. 1 of the Penal Code. Both positions have their basis in the understanding of the notion of ‘possession’ as a subject of protection under the legal provisions in which offences against property are defined. It is generally accepted that what matters is the factual ownership of a given object, but there is no agreement in the literature as to the uniform definition of this ownership.

W doktrynie dominuje stanowisko, że małżonek, który rozporządza składnikiem majątku wspólnego jak własnym, wbrew woli drugiego małżonka, popełnia kradzież lub przywłaszczenie w zależności od tego, czy rzecz znajduje się we władztwie pokrzywdzonego czy też sprawcy. Mniejszościowy pogląd zakłada, że nie jest możliwa kradzież rzeczy wchodzących w skład wspólnoty majątkowej małżonków, a bezprawne ich przywłaszczenie należy kwalifikować z art. 284 § 1 k.k. Oba stanowiska mają za podstawę inne rozumienie posiadania (władania). Powszechnie przyjmuje się, że chodzi o faktyczne władanie rzeczą, ale doprecyzowanie tego sformułowania budzi już kontrowersje w piśmiennictwie. Należy szczególnie wnikliwie analizować stronę podmiotową, jeżeli przedmiotem wykonawczym jest rzecz stanowiąca współwłasność małżeńską. W związku z przepołowieniem kradzieży i przywłaszczenia istotne jest ustalenie wartości przedmiotu wykonawczego.