Początek świata: żywoty proroków jako źródła religijnych dystynkcji w narracjach bułgarskojęzycznych muzułmanów

The beginning of the world: Lives of the prophets as a source of religious distinctions in the narratives of Bulgarian-speaking MuslimsThis paper draws on data collected through the ethnographic fieldwork carried out between 2002 and 2009 in the Central and Western Rhodope Mountains. In my studies I aimed to verify the thesis of Bulgarian-speaking Muslims’ syncretic religiosity, believed by some Bulgarian scholars to preserve strong crypto-Christian components.Asked about motivations behind their religious practices, Muslims often evoked cosmological narratives. These narratives are of crucial importance in the process of legitimising their religion in a multi-faith neighborhood. Referring to the main topic of this volume of “Slavia Meridionalis” I focus on the possible “ideological” backgrounds to these stories. I consider them as examples of the vanishing post-Ottoman influences on Bulgarian Muslims’ religious culture. Początek świata: żywoty proroków jako źródła religijnych dystynkcji w narracjach bułgarskojęzycznych muzułmanówArtykuł opiera się na materiałach zgromadzonych podczas etnograficznych badań terenowych przeprowadzonych w latach 2002–2009 w Centralnych i Zachodnich Rodopach. W swoich badaniach starałam się zweryfikować tezę o synkretycznych charakterze religijności bułgarskojęzycznych muzułmanów, według niektórych bułgarskich badaczy zawierającej silne kryptochrześcijańskie komponenty.Gdy pytałam muzułmanów o motywacje wykonywanych przez nich religijnych praktyk, często powoływali się oni na narracje komologiczne. Okazało się, że mają one kluczowe znaczenie w procesie legitymizacji ich religii w wielowyznaniowym sąsiedztwie. W artykule koncentruję się na możliwych „ideologicznych” kontekstach tych narracji. Odnosząc się do głównego tematu niniejszego tomu „Slavii Meridionalis” pokazuję owe kosmologiczne motywy jako przejawy zanikających wpływów postosmańskich w kulturze religijnej bułgarskojęzycznych muzułmanów w Bułgarii.