Penitentiary Systems Seen from the Historical Perspective

The aim of the article is to present the penitentiary systems which functioned in XVIII and XIX centuries. At the beginning the author makes an attempt to define the very concept of a penitentiary system and points to the existing inconsistent classification of penitentiary systems. The next part of the article is devoted to the characterisation of individual systems. The first one to be discussed is the oldest system of shared incarceration. Then the cell system is discussed with its two variants: the Pennsylvania and the Auburn system. Next the progressive system is presented, including its English and Irish variants. As the last one the system of American reformatories is discussed. The characterisation of all the systems included their ideological grounds, their execution in practice as well as the reasons why some of them turned out to be totally erroneous.

Celem artykułu jest przybliżenie systemów penitencjarnych funkcjonujących na przestrzeni XVIII i XIX wieku. Na wstępie podjęto próbę zdefiniowania pojęcia „system penitencjarny” oraz wskazano na istniejącą, niejednolitą klasyfikację systemów penitencjarnych. Kolejna część opracowania została poświęcona charakterystyce poszczególnych systemów. Jako pierwszy omówiono najstarszy system wspólnego odbywania kary. Jako drugi przedstawiono system celkowy wraz ze wskazaniem na dwie jego odmiany – pensylwańską oraz auburnską. Następnie dokonano charakterystyki systemu progresywnego z wyróżnieniem odmiany angielskiej oraz irlandzkiej. Na zakończenie pokrótce opisano system reformatoriów amerykańskich. Charakteryzując poszczególne systemy, wskazano zarówno na ich podwaliny ideologiczne, ich faktyczną realizację, jak i przyczyny, dla których niektóre z nich okazały się zupełnie chybione.