Stan gospodarki wodno-ściekowej w Polsce w aspekcie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej

Celem artykułu jest przedstawienie zmian jakie zaszły w gospodarce wodnej i ściekowej w kraju w okresie przed i w trakcie wdrażania RDW. Podstawą analizy były dane z roczników statystycznych GUS – Ochrona Środowiska oraz raportów z wdrażania Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Całkowita ilość oczyszczanych ścieków w Polsce wzrosła o około 37,9% w wieloleciu 1980–2007, natomiast aż o 83,4% zmniejszyła się ilość ścieków nieoczyszczonych odprowadzanych do środowiska. Obserwuje się przy tym tendencje do wzrostu ilości ścieków oczyszczanych w wysokosprawnych technologiach. Bezpośrednim przejawem poprawy sytuacji w zakresie oczyszczania ścieków jest tendencja do zmniejszania się ładunków BZT5, zawiesiny ogólnej, azotu ogólnego i fosforu ogólnego w ściekach odprowadzanych do wód lub do ziemi. Tendencja ta jest zwłaszcza widoczna w przypadku dwóch pierwszych wskaźników. W związku z wprowadzaniem Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków od 1990 roku widoczny jest wyraźny przyrost ludności miast korzystających z oczyszczalni ścieków. Występują niestety dysproporcje w zakresie liczby mieszkańców miast i wsi korzystających z kanalizacji i oczyszczalni ścieków. Na koniec 2006 r. około 85% ludności miast korzystała z kanalizacji i oczyszczalni ścieków, natomiast na wsi wartość ta nie przekroczyła 25%. W obszarach wiejskich obserwuje się dużą dynamikę rozwoju systemów sanitarnych, bowiem przeciętnie każdego roku przyrasta około 1,3% ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej i 1,8% z oczyszczalni ścieków.

The aim of the article is to present the changes in water and wastewater management in Poland before and during the WFD implementation. The basis for the analysis was data from Statistical Yearbook from Central Statistical Office – Environment Protection and from National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation reports. The total amount of the treated sewage in Poland increased by about 37,9% in multi-years period of 1980-2007, whereas the amount of untreated sewage delivered to the environment decreased by as much as 83,4%. Moreover, the tendency for increasing amount of sewage treated in high performance technologies is observed. The direct symptom of improvement in the situation is the tendency of decreasing BOD5, suspended solids, general nitrogen and general phosphorus in the sewage drained into water or ground. Such tendency is visible especially regarding the two first indexes. As a result of National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation since 1990 the increase of amount of people who use the sewage treatment plant is clearly seen. Unfortunately, disproportions occur in the amount of tenants of cities and villages who use the sanitation and sewage treatment plants. At the end of 2006 about 85% people in cities exploited the sanitation and sewage treatment plants, whereas in the villages this amount didn’t transgress 25%. In the village areas high dynamism is observed in the sanitation systems development, due to yearly 1,3% increase of sanitation system users and 1,8% increase of sewage treatment plants users.