Wpływ kształtowania się cen na wybranych rynkach gazu ziemnego na bezpieczeństwo energetyczne

Sprawy bezpieczeństwa energetycznego są współcześnie istotnym problemem życia społecznego i gospodarczego. Jednak problem bezpieczeństwa na rynkach energii nie dotyczy tylko dywersyfikacji dostawców czy zapewnienia ciągłości dostaw surowca. Bardzo ważną kwestią jest sposób kształtowania się cen surowca na rynku. W związku ze specyfiką rynku gazu ziemnego i funkcjonowaniem rynków regionalnych, nie ma obecnie uniwersalnego mechanizmu cenowego. Na rynku europejskim, amerykańskim oraz azjatyckim cena gazu ziemnego kształtuje się w odmienny sposób. Niniejsze opracowanie składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej omówione zostaną bieżące rozważania dotyczące bezpieczeństwa energetycznego, a poruszona tematyka będzie odnosić się głównie do mechanizmów kształtowania się cen i ich wpływu na bezpieczeństwo. Część druga to przedstawienie specyfiki rynku europejskiego w zakresie ustalania ceny surowca, natomiast część trzecia dotyczy rynku amerykańskiego, wspomniane zostaną również rozwiązania na rynku azjatyckim. Z racji ograniczeń związanych z formą niniejszego opracowania przedstawione zostaną tylko najważniejsze aspekty mechanizmów cenotwórczych na poszczególnych rynkach, pozostała tematyka zostanie tylko zasygnalizowana. Zasadniczym celem opracowania jest przedstawienie mechanizmów kształtowania się cen na wybranych regionalnych rynkach gazu oraz wyjaśnienie podstawowych różnic między nimi. Podstawowa teza artykułu odnosi się do braku możliwości ujednolicenia mechanizmu cenowego w skali świata z racji występowania różnic na rynkach regionalnych.

The issue of energy security is today a major concern of social and economic life. However, it is not only the diversification of suppliers and ensuring the continuity of the raw material supplies that pose a problem of security in the energy markets. The setting of prices on the market is a very important issue. In connection with the specificity of the natural gas market and the functioning of regional markets, there are no universal price mechanisms. The price of natural gas on the regional markets is formed in a different way. This study consists of three main parts. The first part concerns the debate on energy security, and the addressed topics will relate mainly to the mechanisms of price formation and their impact on safety. The second part is to present the specifics of the European market in terms of raw materials pricing, while the third part refers to the US market. Because of the limitations associated with the form of this study only the most important aspects of price-setting mechanisms in individual markets will be presented; the remaining subject will only be signalled. The main objective of this paper is to present the mechanisms of price formation on selected regional gas markets and to clarify the fundamental differences between them. The basic thesis of the article refers to the inability to standardize the price mechanism in the world because of the differences in regional markets.