Spójność vs. niespójność rozwoju ekonomicznego regionów UE w latach 1995–2008. Część 1: Zróżnicowanie poziomu i stóp wzrostu PKB per capita

Celem artykułu jest analiza spójności rozwoju ekonomicznego, mierzonego PKB per capita, regionów NUTS2 krajów UE w latach 1995–2008. W badaniu wykorzystano PKB per capita (wg PPP, USD, ceny stałe z 2000 roku) 189 regionów NUTS2 UE, którego dane statystyczne pozyska-no z baz danych publikowanych przez OECD i Eurostat. W artykule przeanalizowano zróżnicowanie w latach 1995–2008 poziomów i stopy wzrostu PKB per capita badanych regionów. Prze-prowadzono również analizę zróżnicowania względnego rozwoju ekonomicznego regionów UE, a także wewnątrz krajów członkowskich. Na podstawie przeprowadzonych badań trudno wycią-gnąć jednoznaczny wniosek o konwergencji występującej między regionami UE. Zmniejszanie zróżnicowań w rozwoju ekonomicznym między regionami UE-27 wynika-ło z szybkiego wzrostu gospodarczego nowych krajów członkowskich. Co więcej, zmiany PKB per capita w regionach UE-15 nie ilustrują rosnącej spójności rozwoju ekonomicznego regionów tej grupy. Z kolei regiony UE-10 charakteryzowały się rosnącymi zróżnicowaniami PKB per capita, a więc pogłębiającą się niespójnością rozwoju ekonomicznego. Badając natomiast zmienności PKB per capita regionów wewnątrz krajów wynika, że więk-szą spójnością regionalnego rozwoju ekonomicznego cechowały się regiony w krajach UE-15 w sto-sunku do UE-10. Zróżnicowanie regionów wewnątrz krajów w grupie UE-15, ze względu na PKB per capita, były niższe w stosunku do regionów krajów UE-10. Co więcej, zróżnicowania te w krajach UE-10 silniej pogłębiły się w stosunku do regionów UE-15.

The aim of the paper is to analyze the regional cohesion in economic development of the EU between 1995 and 2008. The research was conducted on the value of GDP per capita (in PPP, constant prices in 2000) of 189 regions of the EU, taken from the OECD and UNECE databases. The article discusses the differences in level and rate of growth of regional GDP per capita, and relative differences of regions across the EU and across EU-member states. The research does not provide strong enough evidence for regional convergence in economic development between EU regions. Closing development gap in economic development between regions of the EU-27 was a re-sult of fast economic growth of regions of new-member states. Moreover, changes in GDP per capita within the EU-15 do not show the growing coherence of economic development of regions of this group. The regions of the EU-10 was characterized by growing differences (lack of cohe-sion) in GDP per capita, so in other words – increasing divergence of economic development. The analysis of GDP per capita changes of the regions within countries indicates that the EU-15 countries were more coherent in terms of the economic development comparing to the EU-10. The differences of the GDP per capita between regions within the countries of the EU-15 were lower than within EU-10. Moreover, these disparities within countries of the EU-10 grew more rapidly in comparison to the EU-15.