"Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej czytana współcześnie – w stronę konsensualnej interpretacji tekstu literackiego

Artykuł stanowi próbę ponownego odczytania powieści Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, z zastosowaniem perspektywy postokolonialnej i konsensusu jako formy moderowanego procesu grupowego, nastawionego na osiągnięcie porozumienia. Praca opiera się na założeniu, że jeśli dyskusja o tekstach literackich – również tych historycznych – ma mieć sens, musimy dostrzec w niej szansę na realną zmianę rzeczywistości. Interpretacje postkolonialne ukazują tożsamość kolonizowanych jako proces ciągłego pozycjonowania, łączący się z procesami nawracania traumy, internalizacji uprzedzeń i powielania schematu przemocy. Z kolei metoda konsensusu przenosi punkt ciężkości z tekstu na interpretującą wspólnotę, która może realnie wpływać na otaczającą rzeczywistość.

I present a new reading of the Maria Kuncewicz novel, entitled The Foreigner, with using postcolonial perspective and consensus as a form of moderated group process aimed at reaching agreement. The work is based on the premise that if the discussion of literary texts is to make sense, we must see in it a chance for a real change of reality. Postcolonial interpretations show the colonized identity as a process of continuous positioning, linked to the processes of trauma conversion, the internalization of prejudice, and the amplification of the pattern of violence. On the other hand, the consensus method shifts the focus from text to interpreting community which can really influence on the surrounding reality.