Efekt plateau a błędy na poziomie instrukcji dydaktycznej

Częstym problemem, z którym w procesie glottodydaktycznym borykają się zarówno uczący, jak i uczący się, jest stagnacja w rozwoju językowym. Mimo licznych teorii dotyczących przyczyn tego zjawiska rzadko wspomina się, że problem tkwi w dużej mierze w niedostatecznym (co do ilości) i nieodpowiednim (co do sposobu) przyswajaniu przez uczącego się słownictwa. Wychodząc od trzystopniowego modelu zaprezentowanego przez Mirzaei, Zoghi i Davatgari Asl oraz opierając się na zgromadzonym materiale badawczym, obejmującym wybrane błędy popełniane przez uczących się na poziomach B1+ i B2 (błędy kolokacyjne i kontekstowe, fałszywi przyjaciele, transfer modeli słowotwórczych z innych języków do języka docelowego), autorka skupia się na ustaleniu, jakie działania w obszarze instrukcji (obejmujące m.in. materiały dydaktyczne, plany nauczania, zadawane prace pisemne) mogą mieć negatywny wpływ na rozwój kompetencji leksykalnej u ucznia dotkniętego efektem plateau. Wyniki przeprowadzonego badania wskazują na pewne deficyty materiałów dydaktycznych, utrwalające stagnację, którym jednak mogą zapobiec działania nauczyciela, takie jak zwiększenie ilości ćwiczeń drylowych, właściwa selekcja materiału leksykalnego, wprowadzanie kolokacji i idiomów już na poziomie początkowym oraz konsekwentne zwracanie uwagi na sposób użycia języka (bogactwo środków językowych i poprawność).

A common problem faced not only by teachers in the glottodidactic process, but also by learners, is the plateau effect in language development. Despite many theories related to its causes, it is rarely mentioned that, to a large extent, the problem is caused by insufficient (as regards quantity) and inappropriate (as regards manner) vocabulary acquisition by the learner. Starting with the three-stage model presented by Mirzaei, Zoghi, and Davatgari Asl, and based on collected research material which involves selected mistakes made by B1+ and B2 learners (e.g. collocation and contextual mistakes, false friends, transferring word-formation patterns from the mother tongue to the target language), the author focusses on determining what kind of actions within the instruction stage (including didactic materials, teaching schedule, written assignments) may have a negative effect on the development of the linguistic skills of a student experiencing the plateau effect. The research results point to certain deficits in the didactic materials, which may perpetuate the stagnation. This can be prevented by increasing the number of drill exercises, appropriate selection of the lexical material, the introduction of idioms and collocations at elementary level, and constant supervision of the manner in which the language is used (the variety of linguistic measures and accuracy).