Między rozwojem a polityką społeczną: Oddziaływanie europejskich funduszy strukturalnych w regionach celu 1

Europejska pomoc regionalna zwiększała się równolegle do postępów w integracji europejskiej. Środki skierowane na zwiększenie spójności społeczno-ekonomicznej i redukcję zróżnicowań w ramach UE uległy więcej niż podwojeniu w kategoriach względnych od lat 80., czyniąc z polityki rozwoju drugi co do ważności obszar interwencji w UE. Większość funduszy rozwojowych została przeznaczona na regiony należące do Celu 1, tj. regiony o poziomie PKB per capita kształtującym się poniżej 75% średniej unijnej. Mimo to europejska polityka rozwoju podlega krytyce ze względu na brak zwyżkowej tendencji we wspieranych regionach oraz niewystępowanie konwergencji regionalnej. Niniejsze opracowanie ocenia, wykorzystując analizę danych panelowych i przekrojowych, dotychczasowe niepowodzenia europejskiej polityki rozwoju w osiąganiu celu zapewnienia większej spójności społeczno-gospodarczej za pomocą zbadania, w jaki sposób wsparcie z europejskich funduszy strukturalnych jest przydzielone na różnorodne działania w regionach Celu 1. Stwierdziliśmy, że pomimo koncentracji środków rozwojowych na infrastrukturę i, w mniejszym stopniu, na wspieranie przedsiębiorczości, efekty wydatków w ramach tych dwóch kierunków działań są nieznaczne. Wsparcie w dziedzinie rolnictwa oddziałuje pozytywnie na wzrost, ale efekty te szybko zanikają. Jedynie inwestycje w edukację i kapitał ludzki które reprezentują zaledwie 1/8 całkowitych zobowiązań finansowych charakteryzuje pozytywny i statystycznie istotny związek ze wzrostem gospodarczym.

European regional support has grown in parallel with European integration. The funds targeted at achieving greater economic and social cohesion and reducing disparities within the EU have more than doubled in relative terms since the end of the 1980. making development policies the second most important policy area in the EU. The majority of the development funds have been earmarked for Objective 1 regions, i.e. regions where GDP per capita is below the 75% of the EU average. However, the European development policies have come under increasing criticism based on two facts: the lack of upward mobility of assisted regions and the absence of regional convergence. This paper assesses, using cross-sectional and panel data analyses, the failure so far of European development policies to fulfil their objective of delivering greater economic and social cohesion by examining how European Structural Fund support is allocated among different development axes in Objective 1 regions. We find that, despite the concentration of development funds on infrastructure and, in less extent on business support, the returns to commitments of these axes are not significant. Support to agriculture has short term positive effects on growth, but these wane quickly, and only investment in education and human capital which only represents about one-eight of the total commitments has medium-term positive and significant returns.