Zależności pomiędzy odpornością na rdze i pleśń śniegową a cechami fenotypowymi form gazonowych życicy trwałej

Badania prowadzono w Radzikowie, w latach 2004–2006. Scharakteryzowano 18 obiektów form gazonowych życicy trwałej, w tym: 5 rodów francuskich, 2 rody polskie, 2 obiekty będące w hodowli twórczej oraz 9 odmian wzorcowych i różnicujących pod względem odporności na rdzę źdźbłową i koronową oraz pod względem morfologii roślin. Odmianami wzorcowymi pod względem odporności na rdze były Taya (jako wzorzec podatności) oraz Plaisir (jako wzorzec o podwyższonej odporności). Opisano 16 zmiennych wiążących się z wartością trawnikową badanych obiektów. Odmiany i materiały hodowlane form gazonowych życicy trwałej wykazały istotne zróżnicowanie pod względem odporności na rdzę źdźbłową i koronową, na pleśń śniegową oraz trwałości, o której świadczył stan roślin po zimie. Obiekty o niskiej odporności na pleśń śniegową charakteryzowały się złym stanem roślin po zimie i wolniej regenerowały się. Ujemne zależności pomiędzy tymi cechami potwierdzono metodą analizy czynnikowej oraz metodą korelacji prostej. Materiały francuskie były bardziej podatne na pleśń śniegową w stosunku do materiałów polskich, natomiast wykazały wysoką lub podwyższoną odporność na rdzę źdźbłową i koronową. Tylko jeden ród polski BA-56 wykazywał wysoką odporność na zakażenie grzybami z rodzaju Puccinia spp. Odmiany i rody francuskie charakteryzowały się liściem bardzo wąskim i wolnym tempem odrastania. Liście odmian i rodów polskich były szersze niż liście materiałów francuskich. Rośliny materiałów polskich charakteryzowały się szybszym tempem odrastania w stosunku do materiałów francuskich. W badanej grupie materiałów form gazonowych życicy trwałej wykazano ujemne zależności pomiędzy odpornością na rdze a odpornością na pleśń śniegową, ujemne zależności pomiędzy odpornością na rdze a szerokością liścia i tempem odrastania roślin. Zależności pomiędzy odpornością na pleśń śniegową a szerokością liścia i tempem odrastania roślin były dodatnie.

The experiment was conducted in Radzików in the years 2004–2006. Eighteen perennial ryegrass cultivars and breeding materials, including 5 French strains, 2 Polish strains, 2 Polish breeding lines and 9 standard cultivars, were evaluated for resistance to stem rust and crown rust as well as for plant morphology and physiology. Cultivar Taya and cv. Plaisir were used as standards, respectively, susceptible and resistant to rust. Sixteen morphological and physiological features associated with the turf quality were described. Greatly pronounced differences were found between the cultivars, strains and breeding lines under study in the level of resistance to stem and crown rust and snow mould, as well as in the after-winter and spring performances of plants. The genotypes expressing low level of resistance to snow mould showed low spring performance and slow after-winter regeneration. Negative correlations between these features were confirmed by the Factor Analysis and the values of correlation coefficients. French materials were found to be more susceptible to snow mould than Polish ones, but they expressed a higher level of resistance to stem and crown rust. Only one Polish strain, BA-56, demonstrated high resistance to infection by fungi Puccinia spp. French cultivars and strains were characterized by a low growth rate and very narrow leaves. In contrast, leaves of Polish forms were broad, and the rate of plant growth was high. The above differences explain negative correlations in the resistance to rust and snow mould as well as in the resistance to rust, plant height and leaf width within the group of Polish and French turf cultivars, strains and breeding lines. The correlations between the resistance to snow mould, plant height and leaf width were found positive.