Cztery lata członkostwa Polski w Unii Europejskiej w perspektywie społecznej

Czteroletni bilans członkostwa jest w ocenie społecznej bardziej korzystny niż przewidywano. Dokonała się pozytywna weryfikacja przewidywanych korzyści i kosztów członkostwa w Unii. W warunkach otwartej kooperacji zmodyfikowały się wyobrażenia Polaków o cechach ich charakterystyk zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Objawy kryzysu legitymacji projektu integracji słabiej wystąpiły w „nowych” krajach członkowskich, w tym w Polsce, niż w krajach o długim stażu członkostwa w Unii. Deklarowanemu konserwatyzmowi moralnemu Polaków towarzyszą postawy liberalizmu gospodarczego charakteryzujące się akceptacją dążenia do zysku, priorytetowym poszanowaniem pracy i aprobowaniem korzyści płynących z wolnej konkurencji. Polacy nadal zachowują negatywny wizerunek własnego społeczeństwa, które jest bardziej pozytywnie charakteryzowane przez przedstawicieli innych narodów niż przez samych Polaków. W świadomości społecznej dokonuje się rekonstrukcja przestrzeni europejskiej a wraz z nią wyobrażeń o miejscu Polski w relacjach politycznych i społecznych z pozostałymi mieszkańcami kontynentu. Granica „zachodu” z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej i uruchomienia zasobów prowadzących do kooperacyjnego partnerstwa, przesuwa się na linię Bugu nie tylko formalne, ale również w świadomości wielu Polaków.

The assessment of the four years of membership yields more optimistic results than expected. The expected costs and benefits are reflected in the review of these four years. In the environment of open cooperation, Polish citizens appear to have modified their understanding of their positive and negative characteristics. The signs of a legitimacy crisis have occurred to a lesser degree in the new than in the old Member States. The moral conservatism declared by the Poles is accompanied by a liberal economic attitude characterized by the striving for profit, prioritization of the respect of work, and the approval of benefits resulting from from open competition. Poles still have a negative image of their own society, which is more positively characterized by other nationalities than their own. The awareness of Poles of the European dimension has been changing and so have their expectations of Poland’s role in political and social relations. With Poland’s accession to the European Union and the activation of resources that have led to a partnership based on cooperation, her western boundaries have – formally and in the consciousness of the society – moved to the level of the river Bug.