Kontrakt socjalny – założenia a realizacja. Przykład łódzki

Jednym z podstawowych narzędzi stosowanych w pracy socjalnej w większości krajów europejskich jest kontrakt socjalny. Stanowi on rodzaj porozumienia między pracownikiem socjalnym a osobą (lub rodziną) korzystającą z pomocy, które dokładnie określa i opisuje wzajemne zobowiązania, wymagania, prawa i zakres odpowiedzialności obu stron. Według założeń kontrakt ma być efektywną metodą diagnozy problemów klienta oraz mobilizować obie strony do intensywniejszej pracy na rzecz umożliwienia klientowi osiągnięcia pełniejszej kontroli nad własnym życiem. Niestety w praktyce pracy socjalnej oraz jej prawnym i instytucjonalnym kontekście tkwią różnego typu ograniczenia i przeszkody mogące prowadzić do wypaczania założeń leżących u podstaw stosowania kontraktu. W niektórych sytuacjach, za pośrednictwem kontraktu pracownicy socjalni i ich klienci realizują interesy i osiągają cele odmienne od założonych. Artykuł pokazuje sposoby, warunki i ograniczenia stosowania kontraktu socjalnego w Polsce (na przykładzie łódzkiego MOPS).

One of the basic tools used in social assistance in the majority of European countries is a contract. It is an agreement between a social worker and the person who benefits (or their family) which defines and exactly describes their mutual obligations, expectations, rights and responsibilities. Theoretically, a contract is supposed to be an effective way to identify the client’s problems and to make both sides work harder to enable the client to gain greater personal autonomy. Sadly, there are various limitations and difficulties in social work practice and in the legal and organizational context capable of distorting the principles of a contract’s completion. Through the contract, both workers and clients sometimes realize different interests and achieve different goals than were expected. The article shows the ways, conditions and limitations of fulfilling the contract in Poland.