Główne obszary polityk społecznych wobec młodzieży. Ustalenia i refleksje socjologa

W artykule wykorzystane zostały główne ustalenia z raportu Młodzi 2011 w obszarach ujawniających największą kumulację problemów ludzi młodych. Należą do nich: edukacja, wchodzenie na rynek pracy i kwestie związane z aranżacją życia prywatnego. Wszystkie one ukazują zgoła inne, niestandardowe oblicze młodości – nadmiernie wydłużonej w dorosłość, bardziej złożonej (hybrydalnej), trudniejszej do zniesienia przez samych młodych, systemowo osamotnionej i politycznie bardziej ryzykownej. Powołując się na liczne dane z najnowszych źródeł (dotyczące aspiracji i decyzji edukacyjnych młodzieży, przechodzenia od edukacji do zatrudnienia, zakładania rodziny, dylematów młodych par i kobiet), kreślimy empiryczny obraz młodości „po polsku”, wskazując możliwe i konieczne obszary systemowego wsparcia. Obraz ten nie uległ zasadniczym zmianom od czasu opublikowania raportu o młodych, a w połączeniu z pospiesznym wdrażaniem programów wynikających z tzw. dobrej zmiany (które nie idą w kierunkach wynikających ze społecznych diagnoz) wydaje się dalece niepokojący. Pozostawia to jednocześnie duże pole do akademickiej dyskusji nad kształtem polityk społecznych adresowanych do młodego pokolenia, które – oprócz problemów typowych dla adolescentów – doświadcza wielu innych problemów związanych z późną młodością.

This article uses the main findings of the report “Youth 2011. Poland”, prepared by the author for the Polish government. It focuses on some chosen areas which reveal the greatest accumulation of problems for young people in Poland. These include education, entering the labour market, and issues related to arranging one’s private life. All of them reflect a quite different, non-standard face of youth – over-extended in adulthood, more complex (hybrid), more difficult to bear, and abandoned by the system and therefore politically more risky. Citing various data from the most recent sources (on the educational aspirations and educational decisions of youth, their transition from education to employment, starting a family, including the dilemmas of young couples and, in particular, women forced to undertake dual roles), this article draws an empirical picture of youthin- Poland, and indicates both possible and necessary areas of systemic (institutional) support. The fact that this picture has not changed significantly since the publication of the above-mentioned report on the young, coupled with the hasty implementation of some programs resulting from the policy of so-called. “good changes” (which do not follow social diagnoses) seems to be highly disturbing. At the same time this opens a large field for academic discussion on social policies addressed to the young generation, which – apart from the problems typical for adolescents – is experiencing a growing number of problems associated with late youth.