Głos jako element tożsamości w hybrydycznej rzeczywistości relacji człowiek – asystent głosowy

Artykuł podejmuje problem asystentów głosowych, których algorytmy syntezy mowy imitują głos naturalny. Liczne badania dowodzą, że użytkownicy tych urządzeń oraz aplikacji traktują je jako istoty społeczne. Takie zachowanie jest efektem hybrydycznego charakteru rzeczywistości komunikacyjnej, w której cechy głosu naturalnego wywołujące określone reakcje są transponowane na głos przetworzony technologicznie. Diagnoza tej problematyki obejmująca aspekty specyfiki mowy syntetycznej oraz modelowania walorów emocjonalnych w głosie generowanym pozwala wnioskować, że człowiek intuicyjnie nadaje głosowi asystenta te cechy, które naturalny głos sygnalizuje w kontaktach międzyludzkich. Ponieważ ze społecznego punktu widzenia głos jest nośnikiem tożsamości mówiącego (czyli cech fizycznych, psychicznych i społecznych), artykuł wskazuje, dlaczego możliwość klonowania głosu burzy kulturowy porządek postrzegania głosu jako elementu tożsamości konkretnej osoby oraz dlaczego zakłóca świadomość odrębności własnego i cudzego głosu.

The article addresses the problem of voice assistants, whose speech synthesis algorithms mimic the natural human voice. Numerous studies show that users of such devices and applications treat them as social beings. This behaviour results from the hybrid nature of the communication reality, in which the characteristics of the natural voice that evoke specific reactions are transposed onto a technologically processed voice. Diagnosis of this issue, which includes aspects of the peculiarities of synthetic speech and the modelling of emotional qualities in the generated voice, allows us to conclude that humans intuitively give the voice of an assistant those qualities that the natural voice signals in interpersonal contacts. Since, from a social point of view, the voice is a carrier of the speaker’s identity (i.e., physical, psychological, and social characteristics), the article shows why the possibility of cloning the voice shatters the cultural order of perceiving the voice as an element of a particular person’s identity, and why it disrupts the awareness of the distinctiveness of one’s own and another’s voice.