Japońska polityka bezpieczeństwa i obrony wobec wyzwań doby pozimnowojennej

W artykule podjęto temat wyzwań, przed jakimi stoi współczesna Japonia w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Na początku przedstawiono tło historyczne zasygnalizowanej problematyki, przypominając najważniejsze etapy najnowszej historii Japonii: izolacjonizm w okresie szogunatu (1635-1854); budowę imperium kolonialnego w okresie Meiji (wojna z Chi-nami 1894-1895 i wojna z Rosją 1904-1905) oraz ostateczną klęskę podczas drugiej wojny światowej. Następnie przypomniano główne założenia polityki obronnej Japonii po 1945 r., ze szczególnym uwzględnieniem doktryny Shigeru Yoshidy. Zwrócono uwagę na ewolucję polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Japonii po zakończeniu zimnej wojny, zwłaszcza w kontekście większego zaangażowania w regionie Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. W artykule omówiono również główne spory terytorialne, które wpływają na stosunki dwustronne Japonii z Rosją, Koreą Południową i Chinami. Opisano stan bieżący i perspektywy rozwoju Japońskich Morskich Sił Samoobrony. W konkluzjach podkreślono, że sojusz ze Stanami Zjednoczonymi nadal pozostanie fundamentem polityki obronnej Japonii, jednak zwiększy się jej aktywność w stosunkach między-narodowych w wymiarze regionalnym i ponadregionalnym.

This article is a voice in the discussion on the foreign and security policy of contemporary Ja-pan. The author juxtaposes historical background and the Japanese policy in XXI century. The main problem and challenge of the relations with neighbouring countries is still the territorial dispute with Russia over the Kuril Islands, with China over the Diaoyu/Senkaku Islands and with South Korea over the Dokdo/Takeshima Islands. These conflicts have not been resolved yet. The author is putting forward the idea that Japan as a civilian power will change its status into a political power and will engage more in world affairs. Japan should take responsibility for the stabilization of East and South-East Asia. In the author’s opinion, Japan as a proactive contributor to peace needs to contribute to peace and stability, particularly in Asia and the Indian Ocean area. There are two larger objectives of Japan’s foreign and security policy: the maintenance of the US-Japan alliance and participation in global peacekeeping operations.