Analiza przestrzenna toponimów odnoszących się do „złych duchów” z bazy danych Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych

W języku polskim wstępuje wiele synonimów określających „złe duchy”, które w języku potocznym i wielu przypowieściach straszą pod różnymi postaciami. Są wśród nich między innymi: diabeł, czart, strzyga, wampir czy wilkołak. Interesujące może być poszukiwanie odpowiedzi na pytania: Gdzie występują takie nazwy w Polsce? Jakie obiekty geograficzne wskazują? Czy można zauważyć prawidłowości występowania nazw w stosunku do takich klas obiektów jak: miejscowość, obiekt ukształtowania terenu, płynący obiekt wodny, stojący obiekt wodny, inny obiekt fizjograficzny a także ich podklas. Czy istnieje regionalizacja tych nazw w Polsce ? Źródłem informacji o toponimach mogą być mapy i plany analogowe a także współczesne bazy danych i informacje, które można uzyskać na różnego typu portalach internetowych. Do poszukiwania odpowiedzi na postawione pytania wykorzystano bazę danych pozyskaną z Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych, którą z wykorzystaniem języka SQL przeszukano pod kątem nazw zawierających wyrazy będące synonimami „złego ducha”. W wyniku badań zostały opracowane mapy: rozmieszczenia toponimów określających „złe duchy” w Polsce oraz mapy gęstości z podziałem na klasy obiektów takie jak: obiekty ukształtowania terenu, inne obiekty fizjograficzne, obiekty wodne i nazwy miejscowości. Wizualizacja przestrzenna danych i analiza statystyczna pozwoliła na uzyskanie odpowiedzi na postawione na wstępie pytania.

In Polish, there are many synonyms describing “evil spirits”, which in common language and many parables are haunting in various forms. They include such names as: diabeł, czart, strzyga, wampir or wilkołak. It may be interesting to look for answers to questions: Where do such names exist in Poland? What geographical objects do they describe? Is it possible to notice any regularity in the occurrence of names in relation to such classes of objects as: town, terrain, flowing water, standing water, other physiographic objects and their subclasses? Is there a regionalisation of these names in Poland? Toponyms can be obtained from maps and analogue plans, as well as from contemporary databases and information available on various types of web portals. In order to find answers to the these questions, a database obtained from the State Register of Geographical Names was used, which was searched using SQL language for names containing words that are synonymous with “evil spirit”. As a result of the research, maps were prepared for: the distribution of toponyms defining “evil spirits” in Poland, as well as density maps with division into classes of objects such as: terrain, other physiographic objects, water objects and place names. Spatial visualisation of data and statistical analysis made it possible to obtain answers to the initial questions.