Zbiorowiska roślinne skarp kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego

Praca przedstawia zróżnicowanie szaty roślinnej skarp kanałów i rowów melioracyjnych oraz warunków siedliskowych na nią wpływających na przykładzie Wielkiego Łęgu Obrzańskiego. Ocenie podlegały fitocenozy wybrane losowo w reprezentatywnych punktach obszaru badań, każdy długości 50 m i szerokości dochodzącej do 2 m. Na podstawie analizy zdjęć fitosocjologicznych wyróżniono 6 zbiorowisk roślinnych o randze zespołów z klasy Phragmitetea, zbiorowisko Deschampsia caespitosa z rzędu Molinietalia, a pozostałą część jako płaty przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej. Zróżnicowanie roślinności kanałów i rowów melioracyjnych przejawia się w udziale w fitocenozach gatunków związków Phragmition i Magnocaricion oraz rzędu Molinietalia. Na skarpach: kanałów - dominują gatunki ze związku Phragmition, rowów głębokich - ze związku Magnocaricion, a w rowach płytkich - ze związku Magnocaricion i rzędu Molinietalia. Wraz z wypłyceniem rowów melioracyjnych stwierdzono większy udział gatunków synantropijnych. Badania wskazują, że czynnikiem decydującym o zróżnicowaniu florystycznym zbiorowisk skarp roślinnych kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego jest znaczne obniżanie się zwierciadła wód w miesiącach letnich, co szczególnie powoduje upodabnianie szaty roślinnej rowów melioracyjnych II i III rzędu do otaczających łąk.

The study presents plant cover diversity on the escarps of canals and in draining ditches and habitat conditions affecting this cover as exemplified by the Great Obra River Wetland. Performed assessment comprised randomly selected phytocoenoses in representative sites of the study area, each 50 m long and up to 2 m wide. The analysis of phytosociological surveys enabled to distinguish 6 plant communities in the rank of associations from the Phragmitetea class, the Deschampsia caespitosa community from the Molinietalia order and the remaining parts as transition patches of unidentified taxonomic rank. Vegetation diversity manifested itself in considerable share of species from the Phragmition association on canal escarps, those from Phragmition and Magnocaricion associations - on escarps of deep ditches and the species from the Magnocaricion association and from the Molinietalia order - in shallow ditches. The shallowing of drainage ditches was accompanied by higher proportions of synanthropic species. Obtained results indicate that significant lowering of the water table in summer months and the abandonment of escarp mowing were the factors affecting floristic variability of plant communities covering escarps of canals and drainage ditches of the Great Obra River Wetland. The latter made the plant cover of drainage ditches of the 2nd and 3rd order resemble the vegetation of surrounding meadows.