Judicial Decision-Making and Explainable AI (XAI) – Insights from the Japanese Judicial System

The recent development of artificial intelligence (AI) in information technology (IT) is remarkable. These developments have led to claims that AI can be used in courts to replace judges. In the article, the author addresses a matrix of these issues using the concept of explainable AI (XAI). The article examines how regulation can ensure that AI is ethical, and how this ethicality is closely related to (XAI). It concludes that, in the current context, the contribution of AI to the decision-making process is limited by the lack of sufficient explainability and interpretability of AI, although these aspects are adequately addressed and discussed. In addition, it is crucial to consider the impact of AI’s contribution on the legal authority that forms the foundation of the justice system, and a possible approach is suggested to consider conducting an experimental study as AI arbitration.

Niedawny rozwój sztucznej inteligencji w technologii informacyjnej jest niezwykły. Zmiany te doprowadziły do twierdzeń, że sztuczna inteligencja może być wykorzystywana w sądach do zastępowania sędziów. W artykule autor odnosi się do sedna tych problemów, używając koncepcji interpretowalnej sztucznej inteligencji (XAI – Explainable Artificial Intelligence). Analizie poddano to, w jaki sposób regulacja może zapewnić, że sztuczna inteligencja będzie etyczna, a także w jaki sposób ta etyczność jest ściśle powiązana z XAI. Stwierdzono, że obecnie wkład sztucznej inteligencji w proces decyzyjny jest ograniczony przez brak wystarczającej możliwości jej wyjaśnienia i interpretacji, chociaż aspekty te są odpowiednio uwzględnione i omówione. Ponadto kluczowe jest rozważenie wpływu sztucznej inteligencji na autorytet prawny, który stanowi podstawę wymiaru sprawiedliwości. Zasugerowano przy tym rozważenie przeprowadzenia badania eksperymentalnego polegającego na włączeniu sztucznej inteligencji do procesu arbitrażowego.