Проблема ідентифікації жінок-письменниць радянської України 1920–1930-х років

Artykuł poświęcony jest analizie twórczości pisarek centralnej Ukrainy w latach 20. i 30. XX wieku pod kątem ich identyfikacji kulturowej we współczesnej rzeczywistości sowieckiej. Twórczość większości autorów jest obecnie niezbadana i sytuuje się poza kanonem literackim. Teoretyczną ramą artykułu stały się studia feministyczne, kulturowe i socjologiczne. Celem badań jest ustalenie, w jaki sposób ówczesna literatura kobieca sytuowała się w przestrzeni kulturowej i politycznej oraz hierarchii literackiej. Na kanwie badania podstaw estetycznych i przekonań ideologicznych autorek wyróżniam trzy grupy twórczyń – pisarki ukraińskie, pisarki proletariackie, pisarki radzieckie. Pierwsza grupa charakteryzowała się odwołaniem do estetyki modernistycznej i problematyki narodowej. Twórczość drugiej grupy inspirowana była estetyką proletariacką, tematami walki rewolucyjnej i doświadczeniem kobiet różnych grup społecznych. Praca trzeciej grupy opiera się na metodzie socrealizmu, idei budowania nowej sowieckiej rzeczywistości oraz poszukiwania miejsca i roli kobiet w kontekście historycznym.

The article is devoted to an analysis of the works of women writers from Central Ukraine during the 1920s and 1930s from the point of view of their cultural identification in the new Soviet reality. Currently, most of these women authors are unexplored and exist outside the literary canon. Feminist, cultural and sociological studies provide the theoretical framework for the article. The aim of the research is to find out how women’s literature from that time was positioned in the cultural and political space and the literary hierarchy. We distinguish three groups of women writers based on a study of their aesthetic basis and ideological beliefs, – Ukrainian writers, Proletarian writers, and Soviet writers. The first group was characterized by an appeal to modernist aesthetics and national issues. The work of the second group was inspired by proletarian aesthetics, themes of revolutionary struggle and women’s experience of various social groups. The work of the third group was based on the method of socialist realism, the theme of building a new Soviet reality, and the search for the place and role of women in the historical context.