Klasyczna filozofia prawdy a koncepcja wiedzy obiektywnej Karla R. Poppera

Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza część traktuje o koncepcji prawdy klasycznej filozofii chrześcijańskiej św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu, którzy podają definicję prawdy jako adaequatio ludzkich intelektualnych sądów i rzeczy. Błędne interpretacje prawdy są konsekwencją lekceważenia jednego elementu prawdy: przedmiotu wiedzy – rzeczy (idealizm filozoficzny) lub podmiotu wiedzy – działania umysłu (sensualizmu epistemologicznego). Według filozofii klasycznej prawda jest nie tylko obiektywna, ale także stała i uniwersalna. Zwolennicy marksizmu, liberalizmu i postmodernizmu akceptują relatywizm epistemologiczny i aksjologiczny. Druga część artykułu wyjaśnia pojęcie obiektywnej wiedzy Karla Poppera. Odrzuca on epistemologię neopozytywizmu i skrajnego racjonalizmu, ale proponuje nadkrytyczną teorię wiedzy obiektywnej. Proponuje również metodę prób i błędów w naukowym poszukiwaniu prawdy. Popper wyróżnia trzy światy: rzeczy fizyczne, świadomość człowieka i obiektywne idee/wartości. Obiektywna wiedza jest możliwa tylko w ostatnim świecie, ale nie jest pewna.

The paper has two parts. The first part treats of the truth’s conception of classical Christian philosophy of saint Augustin and saint Thomas Aquinas. They give the definition of truth as adaequatio of human intellectual judments and things. The wrong interpretations of truth are consequence disregard’s of truth’s one elements: object of knowledge – things (philosophical idealism) or subject of knowledge – activity of mind (epistemological sensualism). According to the classical philosophy truth is not only objectiv but also constant and universal. The fallowers of Marxism, liberalism and postmodernism accept epistemological and axiological relativism. The second part of paper explains Karl Popper’s conception objectiv knowledge. He rejects epistemology of neopositivism and extreme rationalism, but suggests supercritical theory of objective knowledge. He also proposes the method of tests and mistakes in the scientific search of truth. Popper distinguishs theree parts of world: physical things, human’s consciousness and objective ideas/values. The objective knowledge is possible only in the last world, but she is not certain.