Tytuł pozycji:
Stan sanitarny i plonowanie jeczmienia jarego w zaleznosci od sposobu uprawy roli
The effects of traditional tillage cultivation (control treatment), no tillage (instead of tillage the soil was loosened with scruff), and direct sowing (with a special drill into unploughed soil) on the health of spring barley cultivar. Klimek were compared in three-field crop rotation (field bean, winter wheat, spring barley) in an experiment performed in the years 1997-1999 on the soil of a good wheat complex. The results of phytopathological observations carried out over the vegetation season are presented in the form of an injury index.
The following diseases were recorded on spring barley: net blotch (Drechslera teres) - net type and spot type, powdery mildew (Blumeria graminis), leaf blotch (Rhynchosporium secalis), eyespot (Tapesia yallundae) and foot rot (fungal complex). Tillage system had no a significant influence on the occurrence of both types of net blotch. The intensity of powdery mildew and leaf blotch was the highest in the case of traditional tillage cultivation, and the lowest - in that of no tillage. Direct sowing was conductive to the development of eyespot, and no tillage - to foot rot. Fungi of the genus Fusarium, mainly F. culmorum, and the species Bipolaris sorokiniana, were isolated most frequently from infested stem bases. The weather conditions differed during spring barley grown in the three years analyzed. Mean air temperature in 1997 and 1998 was similar to the many-year average for the city of Olsztyn and its surroundings (13.8°C). In the vegetation season 1999 mean air temperature reached 14.6°C, and was considerably higher than the many-year average. Taking into account total precipitation and distribution in the three-year experimental cycle, 1997 and 1998 can be considered average, and 1999 - wet.The weather conditions had a significant effect on the intensity of all diseases observed on spring barley.
The highest yield grain was obtained in the case of traditional tillage cultivation (on average 3.06 t·ha⁻¹ for the three years analyzed), and the lowest - in that of direct sowing (2.18 t·ha⁻¹). No tillage occupied a middle position (2.55 t·ha⁻¹).
W latach 1997-1999 na glebie kompleksu pszennego dobrego, w trzypolowym zmianowaniu (bobik, pszenica ozima, jęczmień jary) porównywano wpływ tradycyjnej uprawy płużnej (obiekt kontrolny), uprawy bezorkowej (zamiast orki głęboszowanie) i siewu bezpośredniego (siew specjalnym siewnikiem w nieuprawianą glebę) na zdrowotność jęczmienia jarego odmiany Klimek. Wyniki prowadzonych w ciągu okresu wegetacyjnego obserwacji fitopatologicznych przedstawiono w postaci indeksu porażenia.
Na jęczmieniu jarym wystąpiły następujące choroby: plamistość siatkowa (Drechslerei teres f. sp. teres) - fonna siatkowa i (Drechslerei teres f. sp. maculata) - forma plamista, mączniak prawdziwy zbóż i traw (Blumeria graminis), rynchosporioza zbóż (Rhynchosporium secalis), łamliwość źdźbła zbóż (Tapesia yallundae) i zgorzel podstawy źdźbła (kompleks grzybów). Sposób uprawy roli nie wpłynął w sposób istotny na występowanie obu form plamistości siatkowej. Mączniak prawdziwy zbóż i traw oraz rynchosporioza zbóż zdecydowanie najsilniej opanowały rośliny w uprawie płużnej, a najsłabiej w uprawie bezorkowej. Siew bezpośredni sprzyjał rozwojowi łamliwości źdźbła zbóż, a uprawa bezorkowa zgorzeli podstawy źdźbła. Z porażonych podstaw źdźbeł najczęściej izolowano grzyby z rodzaju Fusarium, głównie F. culmorum oraz gatunek Bipolaris sorokiniana.
Wegetacja jęczmienia jarego w analizowanym 3-leciu przebiegała w zmiennych warunkach pogodowych. Średnia temperatura powietrza w latach 1997 i 1998 była zbliżona do średnich z wielolecia dla okolic Olsztyna (13,8°C). W sezonie wegetacyjnym 1999 roku okazała się wyraźnie wyższa od przeciętnej wieloletniej osiągając 14,6°C. W oparciu o sumę i rozkład opadów w trzyletnim cyklu eksperymentalnym do przeciętnych zaliczono lata 1997 i 1998, a jako mokry uznano 1999 rok. Przebieg warunków atmosferycznych miał istotny wpływ na nasilenie wszystkich obserwowanych na jęczmieniu chorób.
Najwyższy plon nasion zapewniała tradycyjna uprawa płużna, gdzie średnio za 3-lecie uzyskano 3,06 t·ha⁻¹, a najgorsze efekty przyniósł siew bezpośredni (2,18 t·ha⁻¹). Miejsce pośrednie zajęła uprawa bezorkowa (2,55 t·ha⁻¹).