Ocena jakości wody w zbiornikach młodoglacjalnych oraz ich znaczenie w ekosystemie wodnym wybranej zlewni Pojezierza Kaszubskiego

Assessment of water chemical properties for ten small moraine ponds within the catchment of the Borucinka river in the Kashubian Lake District was attempted. Additionally, influence of the selected environmental characteristics on functioning of these insignificant water ecosystems was evaluated. Ten ponds varying in terms of catchment usage structure, hydrologic type and size of surface area were selected for the studies. Impact of the catchment management on water quality was evaluated. In addition, it was verified if periodic changes in the reservoir hydrological function (incorporation into the surface runoff system) significantly affected the water quality. The results confirmed that the usage structure of small reservoir catchment had a decisive influence on the quality of the water. The principal cause of the increasing concentrations of the analyzed ions (Li+, Na+, NH4 +, Mg2+, K+, Ca2+, F¯, Cl¯, NO2¯, Br¯, NO3 –, PO4 3–, SO42–) was the neighborhood of farms. Seasonal changes in the nutrient (total nitrogen, total phosphorus) water concentrations were not observed. Significant changes in water quality by intermittently forming hydrographic network that interconnected the individual depressions were reported for total nitrogen only. Interestingly, the landlocked ponds, in theory continuously accumulating contaminants from the catchment area, were characterized by good hydro-chemical conditions.

W pracy podjęto próbę określenia stanu chemicznego wody w dziesięciu małych zbiornikach młodoglacjalnych w zlewni Borucinki na Pojezierzu Kaszubskim. Dodatkowo oceniono, w jaki sposób wybrane cechy środowiska naturalnego decydują o sposobie funkcjonowania tych niewielkich ekosystemów wodnych. Do badań wytypowano 10 zbiorników, które różniły się sposobem użytkowania zlewni, typem hydrologicznym oraz wielkością powierzchni. Określono, w jaki sposób zagospodarowanie zlewni wpływa na jakość wód zbiorników oraz czy okresowe zmiany funkcji hydrologicznej (włączanie zbiorników do odpływu powierzchniowego) znacząco modyfikuje jakość ich wód. Uzyskane wyniki wykazały, że użytkowanie zlewni małych zbiorników terenowych ma decydujący wpływ na jakość ich wód. Zasadniczą przyczyną zwiększania ilości analizowanych jonów (Li+, Na+, NH4+, Mg2+, K+, Ca2+, F¯, Cl¯, NO2¯, Br¯, NO3–, PO43–, SO42–) okazało się sąsiedztwo gospodarstw rolnych, przy czym nie zauważono sezonowej zmienności zawartości biogenów (azot ogólny, fosfor ogólny) w wodzie. Istotne zmiany jakości wody poprzez tworzącą się epizodycznie sieć hydrograficzną, łączącą ze sobą pojedyncze zagłębienia odnotowano jedynie w przypadku azotu ogólnego. Interesujący okazał się również fakt, że zbiorniki stale bezodpływowe, w których teoretycznie w sposób ciągły akumulują się zanieczyszczenia spływające ze zlewni, odznaczały się dobrą jakością hydrochemiczną.