Wykorzystanie makrobezkręgowców do oceny biologicznej jakości wody na terenach wodonośnych we Wrocławiu

W pracy zastosowano wybrane systemy biotyczne do oceny jakości wody w stawach infiltracyjnych na terenach wodonośnych we Wrocławiu oraz w graniczącym z nimi starorzeczu Oławy. Wykorzystane indeksy biotyczne opierają się na zoobentosie, którego skład gatunkowy ulega zmianie wraz ze wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska wodnego. Jakość wody powierzchniowej została oceniona z zastosowaniem systemów biotycznych BMWP-PL, ASPT-PL, FBI, EPT, BBI, TBI i CBS. Otrzymane wyniki porównano między sobą oraz z wybranymi wskaźnikami fizyczno-chemicznymi wody, co umożliwiło ocenę przydatności analizowanych systemów biotycznych. Oceniono także bioróżnorodność wody na badanym obszarze. W tym celu obliczono dominację oraz frekwencję poszczególnych gatunków i rodzin na stanowiskach badawczych oraz obliczono wartości wskaźników bioróżnorodności Hurlberta i Margalefa. Zarówno wskaźniki fizyczno-chemiczne, jak i biologiczne potwierdziły ogólnie złą jakość wody na terenach wodonośnych. Nawet na stanowiskach o dużej bioróżnorodności stwierdzono występowanie gatunków pospolitych, stosunkowo odpornych na zanieczyszczenia. Woda we wszystkich badanych stawach została sklasyfikowana jako jedynie zadowalającej, a w niektórych przypadkach nawet niezadowalającej jakości. Uzyskane wyniki potwierdziły zasadność stosowania systemu biotycznego BMWP-PL na szerszą skalę w Polsce.

For the purpose of this study, seven biotic systems were chosen to assess the quality of wet pond water within the aquifer of Wroclaw and in the bordering old Olawa river basin: BMWP-PL, ASPT, BBI, FBI, TBI, CBS and EPT. They all entail zoobenthic communities, whose composition changes with increasing pollution of the aquatic environment. The results obtained were compared with the values of some physicochemical parameters of the water, which enabled the applicability of the biotic systems to be evaluated. The water within the area under study was also analyzed for biodiversity. For this purpose calculations were performed to determine the domination and frequency of particular species and families at the sampling sites, as well as to establish the values of the Hurlbert and Margalef biodiversity indices. Both physicochemical and biological parameters make it clear that water quality in the area of the aquiferous layers is generally poor: species of comparatively high resistance to water pollutants were found to occur even at sampling sites characterized by great biodiversity. Water quality in all of the wet ponds examined has been classified either as acceptable or in some instances even as unacceptable. The results obtained support the applicability of the BMWP-PL index and recommend its use on a larger scale in Poland.