Tak zwana Szkoła Łacińska w Malborku w aspekcie konstrukcyjnych rozwiązań budowlanych

Z rozpoznania i analizy pierwotnych rozwiązań konstrukcyjnych zastosowanych w budynku Szkoły Łacińskiej znajdującej się na Starym Mieście w Malborku wynika, że obiekt ten nie był pierwotnie obiektem cywilnym, choć za taki był uważany, z uwagi na trudności, koszty i ryzyko, które towarzyszyły jego wznoszeniu, oraz że jego ranga jest o wiele wyższa, niż dotychczas uważano. Po wnikliwym przyjrzeniu się reliktom udało się odczytać zarówno jego architekturę, przynajmniej w ogólnym zarysie brył, jak i dzieje. Bezpośrednią przyczyną podjęcia prac badawczych stały się wykopy prowadzone w latach 2012–2013, a związane z odbudową obiektu na potrzeby Centrum Kultury. Odsłoniły one w domniemanym obrysie budynku duże partie murów z różnych epok. W efekcie rozpoznany został w budowli zamek krzyżacki Santyr z połowy XIII w., co uruchomiło szereg nowych kierunków badawczych. Zastosowane zaś w nim pierwotne rozwiązania konstrukcyjne okazały się jednymi z kluczowych dowodów potwierdzających tę tezę. Uwagę zwraca przede wszystkim układ przestrzenny założenia rozmieszczonego tarasowo na ziemnym stoku skarpy rzecznej. Wysunięta w głąb rzeki platforma tworzyła podstawę dla budynku głównego. Specyfiką tego rozwiązania było zawieszenie fundamentu zachodniej ściany ponad lustrem wody, w sztucznym nasypie poza gruntem rodzimym. Dało to typowy, ale bardzo trudny do realizacji także dzisiaj, fundament skrzyniowy. Kolejnym niespotykanym w Europie rozwiązaniem są arkadowe elewacje zewnętrzne budynku głównego. Zadziwiają także łukowo zmieniające poziom fundamenty murów zewnętrznych. Rozwiązania konstrukcyjne rozpoznane w obiekcie pozwoliły zmienić pogląd co do jego pierwotnego kształtu i funkcji oraz wytyczyły możliwe kierunki badań. Osobnym zagadnieniem, chociaż ściśle powiązanym z konstrukcją murowaną obiektu, są awarie budowlane w jego przestrzeni, których ślady zachowały się do czasów współczesnych. Zastanawiać mogą przyczyny awarii, które na przestrzeni wieków zdarzyły się także w obiektach związanych ze skarpą. Nie udało się też ustalić wszystkich możliwych źródeł destrukcji, ale szczególnie niepokojąca wydaje się możliwość aktywności awaryjnej całej skarpy.

From the recognition and analysis of the primary structural solutions used in the School building Latin, located in the Old Town of Malbork, it appears that this building was not originally a civil facility, though it was considered such, due to the difficulties, costs and risks involved accompanied its ascent, and that its rank is much higher than previously thought. After a careful examination of the preserved relics managed to read both its architecture and at least in the general outline of the solids, as well as the history. The immediate reason for undertaking research work the excavations carried out in the years 2012–2013 and related to the reconstruction of the facility for the needs have become Cultural Center. They revealed large parts of walls from different in the supposed outline of the building epochs. As a result, the building was recognized as the castle of the Teutonic Order of Santyr from the mid-thirteenth century a number of new research directions. The original design solutions used in it turned out to be one of the key evidence supporting this thesis. The first thing that draws attention is all the spatial arrangement of the layout located in terraces on the earth slope river. The platform extended deep into the river formed the basis for the main building. Specificity of this solution was to “suspend” the foundation of the western wall above the waterline, in artificial embankment outside the native soil. This resulted in a typical but very difficult to implement as well today, box foundation. Another unique solution in Europe is the arcade external facades of the main building. The foundations that change the level of arches are also amazing external walls. Design solutions identified in the facility allowed changing the view, as to its original shape and function, and setting out possible research directions. Separate the issue, although closely related to the brick structure of the building, are construction failures in its spaces, traces of which have survived to modern times. The reasons may wonder failures that also happened over the centuries in a number of facilities associated with the escarpment. No it has also managed to identify all possible sources of destruction, but it seems particularly disturbing possibility of emergency activity of the entire slope.