Podejście semiologiczne w badaniach nad zjawiskiem mitu politycznego na przykładzie mitu smoleńskiego

This article is an attempt to present the Smolensk myth (which is a very important subject in Polish myth studies) from the perspective of the semiological approach. The analysis of the two most important theories in that field: one by Roland Barthes and another one by Tadeusz Biernat, will allow to examine the mythologization of the social and political reality after the Smolensk catastrophe. That examination will be conducted by analysing the ways of creating symbolic signs which may express the mythical political meaning. That analysis will also enable the depiction of the semiological meaning of political myths in the events or statements from the times after the catastrophe. In conclusion, the aim of this article will be a depiction of an historical event, which had an enormous impact on today’s Polish political reality, from the perspective of creation of the mythical constructs in the collective memory.

Artykuł stanowi próbę przedstawienia niezwykle istotnego w badaniach mitu politycznego na gruncie polskim mitu smoleńskiego z perspektywy podejścia semiologicznego. Analiza teorii Rolanda Barthesa i Tadeusza Biernata, będących przedstawicielami tego właśnie podejścia, pozwoli na przyjrzenie się mitologizowaniu rzeczywistości społeczno-politycznej po katastrofie smoleńskiej poprzez schemat powstawania znaków symbolicznie wyrażających mit polityczny. Umożliwi ona również ukazanie obecności tak rozumianego zjawiska mitu w wydarzeniach czy wypowiedziach z omawianego okresu. Celem opracowania stanie się więc ukazanie kluczowego dla współczesnego dyskursu politycznego wydarzenia od strony mechanizmu kreowania mitologizacji w zbiorowej pamięci.