Ocena obszarów życia zawodowego funkcjonariuszy Straży Granicznej a nasilenie stresu

Wstęp Stres jest związany m.in. z wykonywaniem pracy w zawodach wysokiego ryzyka. Można go określić jako zespół reakcji wynikających z niedopasowania warunków i wymagań pracy do możliwości pracownika. Osoby różnie oceniające te obszary pracy mogą w różnym stopniu doświadczać stresu. Materiał i metody Próba badawcza liczyła 128 funkcjonariuszy Straży Granicznej. Subiektywnej oceny obszarów pracy dokonano z zastosowaniem Kwestionariusza Obszary Życia Zawodowego (The Areas of Worklife Survey), a do badania nasilenia stresu użyto Skali Odczuwanego Stresu (Perceived Stress Scale – PSS-10). Wyniki Wyłoniono 3 skupienia badanych istotnie różniących się w zakresie oceny wszystkich obszarów życia zawodowego. Przynależność badanych do wyróżnionych skupień wyjaśnia 8% zmienności w zakresie nasilenia stresu. Z analizy regresji wynika, że oceny 3 obszarów życia zawodowego (poczucia kontroli, nagrody i obciążenie pracą) są istotnymi predyktorami nasilenia stresu odczuwanego przez funkcjonariuszy. Model okazał się istotny statystycznie – zmienne włączone do modelu wyjaśniają 19% zmienności zmiennej zależnej. Wnioski Funkcjonariusze Straży Granicznej odmiennie oceniający obszary życia zawodowego różnią się w zakresie nasilenia odczuwanego stresu. Jest ono istotnie związane z możliwością podejmowania samodzielnych decyzji i zadowoleniem z nagród otrzymywanych za pracę. Znaczące jest też poczucie obciążenia pracą. Odczuwanie stresu przez funkcjonariuszy wiąże się głównie z oceną następujących obszarów pracy zawodowej: poczuciem kontroli, nagrodami i obciążeniem pracą. Med. Pr. 2018;69(2):199–210

Background Stress is associated with the performance of high-risk occupations. It can be defined as a set of reactions that results from mismatched working conditions and requirements to capabilities of an employee. People who differently assess these areas of work may experience varying degrees of stress. Material and Methods The total of 128 Border Guard officers took part in the test. A subjective assessment of areas of work was made by using the Areas of Worklife Survey. The Perceived Stress Scale (PSS-10) was used to examine the severity of stress. Results Three groups of examined people, differing significantly in the assessment of all areas of working life, were identified. Affiliation of the examined people to these groups explains 8% of the variability in the severity of stress. The results of the regression analysis allowed to consider the assessments of 3 areas of working life (control, rewards and workload) as important predicators of the severity of stress experienced by officers. The model turned out to be statistically significant, the variables included in the model explain 19% of the variability of the dependent variable. Conclusions The officers who assess the areas of working life differently, differ in terms of severity of the experienced stress. The severity of stress is significantly related to the ability to make independent decisions and to enjoy rewards. The stress experienced by Border Guard officers is mainly related to the assessment of the following areas of work: sense of control, rewards and workload. Med Pr 2018;69(2):199–210