ECONOMIC SITUATION OF MILK PRODUCERS AND THEIR OPINIONS REGARDING TAXATION OF THIS AGRICULTURAL ACTIVITY

For many years, Poland has been looking for a new taxation structure for income from agricultural activities in place of the agricultural tax which is still a basic burden on Polish farms. The study presents the results of the tax awareness analysis carried out in the selected group of farmers i.e. those involved in the cow’s milk production (32), so as to conclude, on this basis, on the assessment of tax fiscalism among this professional group. Tax burdens, both within the entire taxation system, as well as within new tax solutions are experienced and expressed in a subjective way. The overall assessment of the tax system in terms of social expectations and reactions is dependent on, inter alia, the level of education of taxpayers, legal awareness, prevailing attitudes towards taxation. The results of the presented studies have shown a low level of tax awareness among farmers. The primary source of knowledge on taxes, including tax reliefs, are other farmers and information from tax authorities. The fiscal burden of taxes paid for the analysed group of farmers is not large. Few of them consider the following taxes as at least significant fiscal burden: agricultural tax (21.9%), real property tax (21.9%) or forestry tax (3.1%). According to the surveyed, the reasons for non-payment of taxes are mainly economic. The respondents consider the agricultural tax structure as appropriate. Most of the surveyed (56.3%) hold a negative attitude towards introducing the income tax on farmers and their agricultural activity. If it was to be introduced, it should be accompanied by tax reliefs, associated mainly with crisis situations, as well as investment allowances and reliefs dependent on the farm size. Despite modernisation or acquisition of new land incorporated into their farms, some farmers have not used an investment allowance. The reason for this state of affairs was, inter alia, the lack of knowledge on the suitable legislation. Farmers have a poor knowledge on the methods of paying tax liabilities and mostly do not use them. Almost all (93.8%) farmers know the possibility of recovering some funds spent on diesel fuel used for the agricultural production on a basis of invoices presented. Few (6.3%) believe that the current limit of excise tax refund is satisfactory. More than 31% of the surveyed use professional assistance (mainly accounting offices) as regards implementing obligations related to VAT settlement. The selection of the settlement method is conditioned economically.

Od wielu lat poszukuje się w Polsce nowej konstrukcji opodatkowania dochodów z działalności rolniczej w miejsce podatku rolnego, który wciąż jest podstawowym obciążeniem polskich gospodarstw rolnych. W pracy przedstawiono wyniki analizy świadomości podatkowej wybranej grupy rolników, tj. prowadzących produkcję mleka krowiego (32), aby na tej podstawie wyprowadzić wnioski dotyczące oceny fiskalizmu podatkowego wśród tej grupy zawodowej. Ciężary podatkowe, tak w wymiarze całego systemu daninowego, jak i nowych rozwiązań podatkowych są odczuwane i wyrażane w sposób subiektywny. Ogólna ocena systemu podatkowego pod kątem oczekiwań i reakcji społecznych zależy m.in. od poziomu wykształcenia podatników, świadomości prawnej, dominujących postaw względem opodatkowania. Rezultaty zaprezentowanych badań ukazały niski stopień świadomości podatkowej badanych rolników. Podstawowym źródłem wiedzy o podatkach, w tym o ulgach podatkowych, są inni rolnicy oraz informacje z organów podatkowych. Fiskalny ciężar płaconych podatków dla badanej grupy rolników nie jest zbyt duży. Niewielu z nich uważa za co najmniej znaczne obciążenie fiskalne podatek rolny (21,9%), podatek od nieruchomości (21,9%) lub podatek leśny (3,1%). Według badanych powody niepłacenia podatków mają głównie ekonomiczny charakter. Respondenci uważają konstrukcję podatku rolnego za właściwą. Większość badanych (56,3%) ma negatywny stosunek do wprowadzenia podatku dochodowego od rolników i ich działalności rolnej. Jeśli miałby być on wprowadzony, to powinny mu towarzyszyć ulgi podatkowe, związane głównie z sytuacjami kryzysowymi, a także ulgi inwestycyjne i ulgi uzależnione od wielkości gospodarstwa. Pomimo modernizacji lub nabycia nowych gruntów włączonych do swoich gospodarstw, część gospodarzy nie skorzystała z ulgi inwestycyjnej. Przyczyną tego stanu rzeczy była m.in. nieznajomość odpowiednich przepisów prawnych. Rolnicy słabo znają sposoby uiszczania zobowiązań podatkowych i w większości z nich nie korzystają. Prawie wszyscy (93,8%) rolnicy mają wiedzę na temat możliwości odzyskania części pieniędzy wydanych na olej napędowy używany do produkcji rolnej na podstawie przedstawionych faktur. Nieliczni (6,3%) uważają, że obecny limit zwrotu podatku akcyzowego jest zadowalający. Ponad 31% badanych korzysta z fachowej pomocy (głównie biura rachunkowego) w zakresie realizacji obowiązków związanych z rozliczaniem VAT. Wybór sposobu rozliczania jest uwarunkowany ekonomiczne.