Obciążenia dynamiczne gąsienicowego wozu bojowego

Wśród gąsienicowych wozów bojowych szczególnie wysokimi walorami wyróżniają się czołgi i wozy bojowe piechoty. Są one uniwersalnymi środkami walki, działającymi skutecznie zarówno w działaniach zaczepnych jak i w obronie, w różnych warunkach, stanowiąc podstawowy środek walki wojsk lądowych. O przydatności gąsienicowych wozów bojowych decydują ich główne cechy bojowe, do których zalicza się siłę ognia, opancerzenie i ruchliwość. Ruchliwość odzwierciedla zdolności dynamiczne i manewrowe. To od niej przede wszystkim zależy tempo działań bojowych, możliwość manewru wojskami oraz zdolności przekraczania różnych przeszkód, zarówno naturalnych jak i sztucznych. Właściwości dynamiczne wozów bojowych to głównie ich prędkości maksymalne i średnie w terenie oraz zdolność przyspieszania. Na ruchliwość duży wpływ ma silnik, układ napędowy i gąsienicowy układ jezdny. Aby zapewnić dużą ruchliwość, układ napędowy powinien charakteryzować się wysokim wskaźnikiem mocy jednostkowej, układ jezdny natomiast powinien stwarzać warunki płynnej jazdy oraz amortyzację wstrząsów i szarpnięć. Ruchliwość wozów bojowych ma istotny wpływ na żywotność czołgu oraz prawdopodobieństwo ich trafienia, jest elementem tzw. obrony czynnej. Wzrost ruchliwości bardzo ściśle wiąże się ze wzrostem obciążeń dynamicznych, które działają na kadłub pojazdu i jego załogę oraz wyposażenie wewnętrzne. W pracy podjęto próbę oceny wpływu niektórych parametrów na obciążenia dynamiczne gąsienicowego wozu bojowego, w oparciu o analizę stanu zagadnienia jak i badania własne.

Tanks and infantry fighting vehicles stand out with especially high advantages from among other tracked combat vehicles. They are universal combat means, operating effectively in offensive operations as well as in defence, in various weather conditions, providing the most essential combat weapons of the army. Usefulness of those vehicles is determined by their fire power, armour and mobility, which rank among the main combat features. Mobility represents dynamic and manoeuvre capabilities. On mobility first of all depends military action pace, possibility of troops movement and ability of clearing various, natural or artificial obstacles. Dynamic capabilities of combat vehicles include their peak and mean velocities in field as well as acceleration ability. Significant influence on mobility of the vehicles have the proper engine, power drive and suspension system. To provide suitable mobility of the vehicle, the power drive system should be characterized by high power ratio, whereas suspension system should ensure conditions of fluent motion and absorption of shocks and rattles while moving. Mobility of combat vehicles has real influence on their survival at battlefield and probability of avoiding the hit by enemy means. Increase in mobility is strictly connected with the increase in the dynamic loads, which affect the hull, equipment and the crew of the vehicle. In the paper, an attempt to estimate the influence of chosen parameters of the vehicle on its dynamical loads was undertaken. The analysis of professional literature, as well as the results of authors' own research were considered.