Społeczny wymiar rozwoju energetyki rozproszonej w Polsce – kluczowe czynniki i wyzwania

Celem artykułu jest analiza czynników społecznych, które warto uwzględnić, projektując i realizując działania związane z rozwojem energetyki rozproszonej, w tym z tworzeniem wspólnot energii. Opierając się na dostępnych danych dotyczących postaw wobec OZE i energetyki rozproszonej oraz na wynikach studiów przypadku działających w Polsce klastrów energii, wskazujemy czynniki, które mogą wpływać na proces transformacji energetycznej – mogą go ułatwiać bądź utrudniać. Pozytywnym, wartym wykorzystania potencjałem jest wysoki poziom zaufania do władz samorządowych i rosnąca świadomość ekologiczna. Natomiast wśród barier można wskazać przede wszystkim niski poziom ogólnego zaufania Polaków do innych ludzi, niski poziom zaufania do rządu oraz słabo rozwinięty kapitał społeczny. Wyniki studiów przypadku zwróciły natomiast uwagę na rolę liderów, zdolność do budowania sieci kontaktów i transferu wiedzy. Na końcu artykułu wskazujemy kilka wyzwań i związanych z nimi kierunków działań, które należy podjąć, by mocniej uwzględnić wpływ czynników społecznych na przebieg transformacji energetycznej.

The aim of this paper is to analyse the social factors that should be taken into account when designing and implementing activities related to the development of distributed energy, including the creation of energy communities. Based on the available data on attitudes towards renewable energy sources and distributed energy, as well as on the results of case studies of energy clusters operating in Poland, we identify factors that may affect the process of energy transition and may facilitate or hinder it. Such a positive potential, worth using, is the high level of trust in local authorities and growing environmental awareness. Whereas barriers include low level of general trust of Poles in other people or low level of trust in the government and poorly developed social capital. The case study results, on the other hand, highlighted the role of leaders, the ability to build networks and transfer knowledge. At the end of the paper, we indicate several challenges and related directions of action needed to take greater account of the impact of social factors on the process of the energy transition.