Mioceńskie poziomy tufitowe z otworów wiertniczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1

Szczegółowo scharakteryzowano poziomy tufitowe z mioceńskich utworów zapadliska przedkarpackiego występujących w otworach wiertniczych Busko (Młyny) PIG-1 i Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1. Badania mineralogiczno-petrograficzne tufitów wykonano pod mikroskopem optycznym i skaningowym z zastosowaniem analizy SEM-EDS. Skład chemiczny całych próbek tufitów oznaczono metodami ICP i INAA. Wyniki badań wykazały, że poszczególne poziomy tufitowe różnią się między sobą składem chemicznym szkliwa, udziałem plagioklazów zasadowych, wielkością poszczególnych składników ziarnowych i obecnością charakterystycznych minerałów skałotwórczych (np. biotytu, kwarcu piroklastycznego, skaleni potasowych). Normalna gradacja ziaren i laminacja tufitów wskazują, że utworzyły się one w wyniku sedymentacji popiołu wulkanicznego w warunkach morskich. Stopień zachowania minerałów piroklastycznych w tufitach odzwierciedla zmiany geochemiczne środowiska depozycji. Pierwszy poziom tufitowy serii nadewaporatowej jest najbardziej rozprzestrzeniony, a występujące w nim składniki piroklastyczne mają charakterystyczny skład chemiczny. Może być on stosowany do korelacji osadów zapadliska przedkarpackiego.

The paper presents detailed description of the tuffite levels from the Busko (Młyny) PIG-1 and Kazimierza Wielka (Donosy) PIG-1 boreholes (Miocene, Carpathian Foredeep). Mineral and petrographic composition of the tuffites was examined with a polarizing microscope and a scanning electron microscope (SEM-EDS). Chemical composition of whole rock samples was determined with the ICP and INAA methods. Research has shown that the tuffite levels differ in terms of the chemical composition of glass, alkaline plagioclase content, grain size of the components and content of typical rock-forming minerals (e.g. biotite, pyroclastic quartz and potassium feldspar). Normal gradations and lamination of the tuffites indicate that they originated as a result of sedimentation of volcanic ash in marine conditions. Degree of preservation of pyroclastic minerals in the tuffites reflects changes in the geochemical environment of deposition. The first tuffite level above the evaporites, the most widespread and with characteristic chemical composition of pyroclastic components, can be applied in the correlation of deposits in the Carpathian Foredeep.