Jak nie stabilizować cen energii elektrycznej - nieudana ingerencja państwa

Pomimo konsekwentnej polityki Unii Europejskiej ograniczania emisji CO2 i świadomości jej wpływu na wzrost cen uprawnień do emisji, organ odpowiedzialny nie zapobiegł skokowemu wzrostowi cen energii elektrycznej w 2019 r. i w następnych latach. Ustawa, która zamroziła ceny obowiązywała tylko w 2019 r. i miała charakter doraźny. Została przygotowana w pośpiechu, nierzetelnie, niezgodne z zasadami legislacji, bez konsultacji z podmiotami podlegającymi regulacji, z niekompletną oceną skutków. Nie zadbano o uzyskanie w odpowiednim czasie wymaganych opinii zgodności z prawem Unii Europejskiej. Choć ustawę przewidziano tylko na rok, była w tym czasie czterokrotnie nowelizowana, w tym dwu krotnie ze względu na naruszenie przepisów UE. Osiągnięta w ten sposób stabilizacja cen kosztowała 4,5 mld zł. NIK oszacowała, że koszty mechanizmów rekompensacyjnych czterech największych sprzedawców energii elektrycznej i spółki dokonującej rozliczeń wyniosły blisko 24 mln zł. W 2019 r. gospodarstwa domowe zaoszczędziły przeciętnie od 109 do 305 zł. Ustawa nie miała wpływu na ceny energii elektrycznej po 2019 r. i kiedy przestała obowiązywać wzrosły one dla nich o prawie 20%.

Despite the consistent policy of the European Union as for CO2 reduction, and the awareness of its impact on the growth of prices for access to energy, the competent minister did not prevent abrupt rises of electric energy in 2019 and the years that follo wed. The growing prices of the rights to CO2 emission resulted in the growth of prices of the energy produced from fossil fuels. The law that froze the electric energy prices was in force only by 2019, and it was of an ad hoc nature. It was developed in haste, carelessly, in non-compliance with the rules of legislation, without consultations with the entities that it involved, and its results were not considered thoroughly. Opinions on its compliance with the European Union’s laws were not provided on time, either. Although the law was binding only in 2019, it was amended four times, including two amendments stemming from breaches of the EU regulations. The stabilisation of prices introduced with that law cost PLN 4.5 billion. NIK assessed that the costs of the compensatory mechanisms of the four largest electric energy sellers and the company that made settlements stood at almost PLN 24 million. While households saved in 2019 from PLN 109 to PLN 305 on average. The law did not have an impact on the prices of electric energy after 2019, and after it stopped being in force, i.e. after 1 January 2020, these grew by almost 20 percent. In her article, the author presents the detailed findings of the audit in the area.