Proboszczowie zebrzydowiccy w XVII i XVIII w.

St. Michael Archangel’s parish (formerly St. Martin’s parish) in Zebrzydowice, near Kalwaria Zebrzydowska, was established in the Middle Ages on the land owned by the Radwanita, i.e. knights bearing the Radwan coat of arms. Their descendants included Krakow voivode Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620), who restored the Catholic rites in the parish after the Reformation and appointed its priest, providing him with appropriate remuneration. Henceforth, priests were appointed to this position by Zebrzydowski’s descendants, and then by the Czartoryski family from Korzec, who inherited the town after the death of the last Zebrzydowski (Michał, who died in 1667). The article discusses, among other subjects, the conditions in which the clergy worked in the Old Polish period. Biographical entries concerning eighteen priests in Zebrzydowice show that they were typical representatives of the 17th/18th century clerical estate. However, the fact that the group included six priests with academic degrees, five of whom were active lecturers at the University of Krakow, reveals a certain irregularity in the then model of a rural parish priest.

Parafia św. Michała Archanioła (dawniej św. Marcina) w Zebrzydowicach koło Kalwarii Zebrzydowskiej została założona w średniowieczu na gruntach należących do Radwanitów, czyli rycerzy herbu Radwan. Do ich potomków należał wojewoda krakowski Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620), który po reformacji przywrócił w parafii obrządek katolicki i mianował jej proboszcza, zapewniając mu odpowiednie wynagrodzenie. Odtąd księży na to stanowisko powoływali potomkowie Zebrzydowskiego, a następnie Czartoryscy z Korca, którzy odziedziczyli miasto po śmierci ostatniego Zebrzydowskiego, Michała (zm. w 1667). W artykule omówiono m.in. warunki, w jakich pracowało duchowieństwo w okresie staropolskim. Wpisy biograficzne dotyczące osiemnastu księży w Zebrzydowicach wskazują, że byli oni typowymi przedstawicielami dworu duchownego z XVII/XVIII wieku. Jednak fakt, że w tej grupie było sześciu księży ze stopniami naukowymi, z których pięciu było czynnymi wykładowcami Uniwersytetu Krakowskiego, wskazuje na pewną nieprawidłowość w ówczesnym modelu wiejskiego proboszcza.