Wielkość ekonomiczna gospodarstw rolnych w Polsce a ich efektywność w latach 2004-2018

Celem pracy jest analiza produktywności ziemi, pracy i majątku trwałego oraz efektywności całkowitej w ujęciu dynamicznym według wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce. Podstawowym źródłem informacji były wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN (ang. Farm Accountancy Data Network). W pierwszym etapie badań analizowano produktywność czynników wytwórczych, wykorzystując cząstkowe wskaźniki produktywności. W celu ustalenia łącznego wpływu czynników wytwórczych na produkcję, posłużono się nieparametryczną metodą DEA (Data Envelopment Analysis). Efektywność całkowitą gospodarstw analizowano w ujęciu dynamicznym, wykorzystując do tego celu indeks produktywności Malmquista (TFP – Total Factor Productivity). Z badań wynika, że największą produktywność ziemi, pracy i majątku trwałego jak i efektywność całkowitą (TFP) osiągnęły gospodarstwa duże i bardzo duże, zatem istotnym warunkiem budowania i utrzymania konkurencyjności gospodarstw jest poprawa struktury agrarnej polskiego rolnictwa.

The aim of the study is to analyse the productivity of land, labor and fixed assets as well as total efficiency in dynamic terms according to the economic size of farms in Poland. The basic source of information were standard results obtained by farms participating in the Polish FADN (ang. Farm Accountancy Data Network). In the first stage of the research, the productivity of factors of production was analysed with the use of partial indicators of land, labor and fixed assets productivity. In order to determine the total impact of production factors on production, the non-parametric DEA method (Data Envelopment Analysis) was used. The total efficiency of farms was analysed in dynamic terms, using the Malmquist productivity index (TFP - Total Factor Productivity). The research shows that the highest productivity of land, labor and fixed assets as well as total efficiency (TFP) was achieved by large and very large farms, therefore an important condition for building and maintaining the competitiveness of farms is the improvement of the agrarian structure of Polish agriculture.