Celem artykułu jest przedstawienie
roli odwzorowań kartograficznych we współczesnym
świecie map i baz danych oraz pokazanie
znaczenia odwzorowań kartograficznych nie tylko
w kartografii, ale także w innych dziedzinach nauki
i praktyki. Mimo upływu ponad dwóch tysięcy lat od
pojawienia się pierwszych odwzorowań kartograficznych,
mimo zmian technologicznych, odwzorowania
nadal odgrywają istotną rolę, co spróbowano
wykazać w niniejszym artykule.
W artykule opisano szereg zastosowań odwzorowań
kartograficznych, m.in. w opracowaniu map
wielkoskalowych do celów geodezyjnych, map topograficznych
i przeglądowo-topograficznych, map
zamieszczanych w atlasach geograficznych i historycznych,
map nieba i ciał niebieskich, map statystycznych,
map anamorficznych, map propagandowych,
globusów (także wirtualnych), map w GIS, map internetowych,
zdjęć fotograficznych oraz odwzorowań
stosowanych w kartografii molekularnej i krystalografii.
Omówiono także odwzorowania kartograficzne,
w których minimalizuje się zniekształcenia odwozorowawcze,
co jest jednym z podstawowych kryteriów
ich doboru.
Contemporary map projections are widely used in
the elaboration of various types of maps and spatial
databases. Systems of geographical information
provide their users with the significant opportunities
in the choice of map projections, coordinate systems,
their definitions and transitions between them.
The role of map projections nowadays is a little bit
different, than it was in the past. It can be considered
in the context of the objectives, for which a map has
to be used, needs of a user of this map, as well as
the means of communication. The Internet, mobile
devices and GIS caused, that the map projections
are used for two main purposes: data visualization
and performing of calculations and analyses. The
maps are elaborated for a wide audience of users
and present the results of analyses for individual
users. Despite the changes, that occur in cartography,
the role of map projections is still important. The rules
for the applications of map projections developed
over the centuries are still valid. However, the new
rules resulting from the new functions of map projections
are created.
The aim of the author of this article is to present
a wide range of applications of map projections. The
article describes the use of both: these well-known
and that less popular applications. It is the author’s
review of contemporary applications of map projections,
as well as the old ones. We can find here,
therefore, a description of map projections used for
the elaboration of topographical maps, maps for general
use and general topographical maps, large-scale
maps for surveying, maps, which are published in
geographical and historical atlases, maps of the sky
and celestial bodies, statistical maps, anamorphic
maps, propagandistic maps, globes and virtual globes,
maps within the GIS, web maps, photographic images
and map projections used in the molecular cartography
and crystallography. Moreover, the map
projections with the minimized distortions (distortion
minimizing is one of the basic criteria for the selection
of map projections), as well as the various lesser-
known map projections of interesting properties,
which can be used for presentation of different
phenomena and issues, are described.
