Prawna ochrona ukształtowania terenu w procesie jego zagospodarowania – zagadnienia wybrane

Ukształtowanie terenu jest elementem powierzchni ziemi. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, czy i w jakim zakresie ustawodawca poddaje ochronie ukształtowanie terenu w procesie jego zagospodarowania, czy ochrona obejmuje tylko naturalne ukształtowanie terenu, czy także możliwość jego ulepszenia. W konkluzji artykułu stwierdzono, że ukształtowanie terenu wpływa na walory użytkowe i przyrodnicze powierzchni ziemi. Ustawodawca nie zabrania zmian ukształtowania terenu odpowiednich do jego przeznaczenia, z zachowaniem zasad prawidłowej gospodarki. Zamiarem ustawodawcy nie jest bezwarunkowe zachowanie naturalnego ukształtowania terenu. Liczą się także jego walory użytkowe. Dlatego ustawodawca zezwala na przekształcenie form terenowych, jeśli jest to korzystne i podnosi walory użytkowe terenu oraz nie wpływa negatywnie na grunty sąsiednie i środowisko.

Il paesaggio è un elemento della superficie terrestre. L’articolo si propone di rispondere alla domanda se e in quale misura il legislatore riesca a tutelarlo nel processo di riassetto, e se la tutela offerta riguardi solo il profilo naturale del terreno oppure anche la possibilità di sottoporlo a rimodellamenti migliorativi. Nella parte conclusiva, l’autore afferma, tra l’altro, che il paesaggio influisce sui valori utilitaristici e aspetti naturalistici della superficie terrestre. Il legislatore non vieta trasformazioni del paesaggio, se esse sono in linea con la destinazione d’uso e se i principi di corretta gestione vengono garantiti. Non è intenzione del legislatore preservare il paesaggio in modo incondizionato. Contano anche i suoi valori utilitaristici. Pertanto, il legislatore consente trasformazioni territoriali, se esse sono vantaggiose, aumentano i valori utilitaristici del terreno e non hanno un impatto negativo sul terreno limitrofo e sull’ambiente.

Landscape is an element of the earth’s surface. The aim of the considerations is to answer the question if and to what extent the legislator subjects landscape to protection in the process of land development, whether this protection covers only the natural shape of the terrain or whether it also includes the possibility of its improvement. In conclusion, the author states, among other things, that the formation of the land affects the usable and natural values of the earth’s surface. However, changes to the shape of the terrain made appropriately to its intended use are not forbidden, provided that the principles of sound land management are observed. It is not the legislator’s intention to preserve the natural landform unconditionally. What matters is also its foreseen utility and values. Therefore, transformation of landforms may be permitted on condition that it is beneficial, increases the utility of the land and does not adversely affect any of the adjacent land or the environment.