Socjologia moralności Marii Ossowskiej i Janusza Mariańskiego – analiza porównawcza

W niniejszym tekście przeprowadzono porównanie dwóch stanowisk, jakie wybijają się w polskiej socjologii moralności. Pierwsze reprezentuje dorobek Marii Ossowskiej – pionierki socjologii moralności. Ona torowała drogę tej subdyscyplinie nie tylko w literaturze rodzimej, ale i światowej. Do dziś uznawana jest za autorytet. Drugie stanowisko związane jest z twórczością Janusza Mariańskiego – należącego do następnego pokolenia socjologów, który kilkadziesiąt lat swoich naukowych dociekań poświęcił zagadnieniom moralności i bez wątpienia poszczycić się może dorobkiem, który wyraźnie wybija się spośród innych zarówno z perspektywy tego, co dokonano w Polsce, jak i poza jej granicami. W porównaniu uwzględniono: przedmiot badań, stosowane metody, relację między moralnością a religią, język wypowiedzi, inspiracje zajmowania się dyscypliną.

In the present text a comparison is made between two positions that are outstanding in Polish sociology of morality. The first one is represented by the work of Maria Ossowska, the pioneer of sociology of morality. It was she who paved the way for this subdiscipline, not only in Polish but also in world literature. She is considered an authority even today. The second position is connected with Janusz Mariański’s work. He belongs to the next  generation of sociologists and he has devoted several dozen years of his research to moral issues; he doubtless may boast of his achievements that clearly make a mark in the perspective of what has  been done both in Poland and abroad. In the comparison the following points are considered: the subject of research, the used methods, the relation between morality and religion, the language of his works, the inspirations for taking up the discipline.