Jeńcy wojenni zmarli w obozach: kozielskim, starobielskim, ostaszkowskim i griazowieckim w latach 1939-1941

Artykuł jest poświęcony zmarłym jeńcom, którzy po 17 września 1939 r. trafili do niewoli radzieckiej bezpośrednio lub po zaanektowaniu przez ZSSR Litwy i Łotwy latem 1940 r. Obrazuje lokalizację obozów w Kozielsku, Starobielsku, Ostaszkowie i Griazowcu. Ukazuje liczbę umieszczonych tam jeńców wojennych i wielki pośpiech, jaki towarzyszył ich przemieszczaniu między obozami na podstawie decyzji podejmowanych przez najwyższe gremia Związku Radzieckiego, a realizowanych przez władze obozowe. Przedstawienie z jednej strony ogromnej liczby osadzonych jeńców, a z drugiej liczby zmarłych jest dowodem, że – mimo panującej ciasnoty – w obozach nie wybuchła epidemia, mogąca przynieść nie setki, a tysiące ofiar. Imienny wykaz zmarłych w poszczególnych obozach, na tle liczby osadzonych, pozwala zobrazować, jaka była śmiertelność wśród jeńców. Przybliża miejsca pochówku zmarłych lub ich brak.

The article is devoted to the deceased prisoners who, after September 17th, 1939 were imprisoned by Soviets, immediately after USSR annexing Lithuania and Latvia, in the summer of 1940. It presents the location of Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków and Griazowiec camps. It shows the number of POWs placed in these camps and the haste that accompanied their transfer between these camps based on decisions taken top-down by the highest authorities of the Soviet Union and carried out by the camp authorities. The list of names of the deceased in individual camps compared with the number of prisoners allows us to depict the mortality of the prisoners. It approximates the places of the burial of the deceased or the lack thereof. Presenting the great number of the prisoners placed in the camps, on the one hand, and the number of the deceased, on the other hand, proves that despite the cramped conditions there was no epidemic outbreak in the camps, which might have caused not hundreds but thousands of casualties.